Home / МАҚОЛАЛАР (page 6)

МАҚОЛАЛАР

ВАҲИЙНИНГ КEЛИШИ (бир ҳадис шарҳи)

عَنْ عَائشَةَ أُمِّ المؤْمِنِينَ رَضي الله عَنْها أنَّ الحَارثَ بْنَ هشَام رضي الله عَنْه سَأَلَ رَسُولَ الله صَلى الله عَلَيه وَسَلم فَقَالَ: يَا رَسُولَ الله، كَيْفَ يَأْتِيكَ الوَحْيُ؟ فَقَالَ رَسُولُ الله صلى الله عليه وسلم: أحْيَانًا يَأْتِيني مِثْلَ صَلْصَلَة الجَرَس، وَهُو أَشَدُّهُ عَلَيَّ، فيُفْصَمُ عَنِّي وَقَدْ وَعَيْتُ عَنْهُ مَا قَالَ، …

Batafsil

ТИЛГА ЭЪТИБОРСИЗ – ЭЛГА ЭЪТИБОРСИЗ

Тил инсоннинг энг мукаррам, шу билан бирга, энг хатарли аъзосидир. Агар инсон уни яхшиликка ишлатса, улкан ажр-мукофотга эга бўлади. Борди-ю ёмонликка ишлатса, маломатга қолади. Оқил мўмин ширин сўзли ва очиқ юзли бўлади. Фитна ва ёмонликдан йироқ туради. Тилини ёлғон, ғийбат ва чақимчилик билан одамлар орасида низо келтиришдан сақлайди.          Қуръони …

Batafsil

АЛИШЕР НАВОИЙ – ЭЗГУЛИК КУЙЧИСИ

Низомиддин Мир Алишер Навоий – буюк шоир, мутафаккир ва давлат арбоби. 1441 йил 9 февралда Ҳирот шаҳрида таваллуд топган. Отаси Ғиёсиддин Муҳаммад (уни Ғиёсиддин Кичкина деб ҳам аташган) саройнинг нуфузли амалдорларидан, онаси (исми маълум эмас) Кобул амирзодаларидан Шайх Абу Саид Чангнинг қизи бўлган. Алишер Навоийнинг болалиги темурий ҳукмдор Шоҳруҳ Мирзо …

Batafsil

ҚЎШНИЧИЛИК ҲАҚ ВА ОДОБЛАРИНИ ҚАНЧАЛИК БИЛАМИЗ?!

Каломуллоҳнинг Нисо сураси 36-ояти каримасида Аллоҳ таоло марҳамат қилади: «Аллоҳга ибодат қилингиз ва унга ҳеч нарсани шерик қилмангиз! Ота-оналарга эса яхшилик қилингиз! Шунингдек, қариндошлар, етимлар, мискинлар, қариндош қўшнию бегона қўшни, ёнингиздаги ҳамроҳингиз, йўловчи (мусофир)га ва қўл остингиздаги (қарам)ларга ҳам (яхшилик қилинг)! Албатта, Аллоҳ кибрли ва мақтанчоқ кишиларни севмайди». Жаноби Пайғамбаримиз Расулуллоҳ …

Batafsil

ТУРКИСТОН ҲУДУДИДА СУД ИШЛАРИ ВА ҚОЗИХОНАЛАР ТАРИХИ

Маълумки, қози лавозими ислом ҳуқуқшунослигидаги ўзига хос мансаблардан бири саналган. Қози сўзи араб тилидаги “қазо”дан олинган бўлиб, луғавий маъноси “кесиш”, “ажратиш” ва “ҳукм қилиш” маъноларини англатади. Ҳанафий уламоларининг таърифига кўра ўзига хос йўл билан хусуматларни ажратиш ва низоларни кесиш “қазо” деб юритилган. Замонавий тадқиқотларда “қозилик” деганда маҳкама, яъни “суд” муассасаси …

Batafsil

ҲИЖРИЙ ИЛК УЧ АСРДА МОВАРОУННАҲРДАГИ ТАЪЛИМ МУАССАСАЛАРИ

Мовароуннаҳрга ислом дини кириб келиши билан диний таълим ва у билан боғлиқ илмлар ҳам ривожлана бошлади. Айниқса, диний ва дунёвий илмлар узвий ҳолда тараққий этди. Айнан шу даврдан бошлаб ҳудудларда мактаблар ва мадрасалар пайдо бўла бошлади. Мадрасалар қадимдан Яқин ва Ўрта Шарқ мамлакатларида алоҳида нуфузга эга ўқув маскани сифатида катта …

Batafsil

УСТОЗНИНГ ШОГИРДИГА ДЕГАНЛАРИ

   Ўн олтинчи дарс. Ғийбат, чақимчилик, ҳасад, кибр ва ғурур ҳақида. Эй ўғлим! Ёмон хулқлардан бири дўстинг ҳақида, у ўз қулоқлари билан эшитганда ёқтирмайдиган гапларни айтишинг. Эй ўғлим! Ҳар бир инсоннинг айб ва хатолари бўлади. Сен йўқлигингда айбларинг эсга олинишини ёқтирмаганингдек, бошқаларнинг ҳам, улар йўқлигида хатоларини гапиришдан тилингни тий. Ғийбатдан …

Batafsil

СОХТА “ТАРИҚАТ”ЛАРНИНГ НОЎРИН ИДДАОЛАРИ

Зарафшон воҳаси тарихида тариқатдан сабоқ беришни даъво қилувчилар, сохта тариқатчилар ҳам учрайди. Сохта тариқатчилар деганда, тасаввуфнинг фақат ташқи жиҳатларига, маросим ва турли зикр мажлисларига асосий эътиборни қаратиб, унинг фалсафий-ирфоний хусусиятларидан бехабар фаолият юритаётган, муайян бир кишини пир санаб, унинг этагидан тутувчи, жамиятнинг бошқа аъзоларидан четлашиб, пир хизматини ҳаётдаги энг асосий …

Batafsil

СОФ ИСЛОМ ВА СОХТА ТАРИҚАТЧИЛИК

Аллоҳ таоло Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг умматини ҳар бир ишда мўътадил бўлган, адолатли уммат эканлигини таърифлаб: ﴿وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ﴾ “Шунингдек (яъни ҳақ йўлга ҳидоят қилганимиз каби), сизларни бошқа одамлар устида гувоҳ бўлишингиз ва пайғамбар сизларнинг устингизда гувоҳ бўлиши учун ўрта (адолатли) бир миллат қилдик”[1] дейди. …

Batafsil

ДУНЁВИЙ ВА ДИНИЙ ҚАДРИЯТЛАРНИНГ МАЪНАВИЙ ТАРБИЯДАГИ УЙҒУНЛИГИ

Диний ва дунёвий қадриятларда бағрикенглик ғоясига таянган Ўзбекистонда  хилма-хил диний эътиқодга эга бўлган турли миллат вакиллари ҳамжиҳат бўлиб, бир заминда яшаб, меҳнат қилиб келаётган бир вақтда “дунёвийлик” тамойилини тўғри англаш, жамият, давлат ва дин орасидаги муносабатларда мувозанатни сақлаш масаласи ниҳоятда долзарб. Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Диний-маърифий соҳа фаолиятини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлар …

Batafsil