Falsafiy-irfoniy qarashlarning muhim aspekti boʻlib xizmat qiluvchi, tasavvuf-soʻfiylikning oʻziga xosligiga, maʼlum maʼnoda, shaxsning yuksak axloq egasi boʻlishiga va komillikka xos sifatlar bilan bezanishiga undovchi “dastur” sifatida qaraladi. “Soʻfizm Oʻrta asrlar jamoasida maxsus ijtimoiy-mafkuraviy va ontologik xususiyatga ega oʻzigagina xos nazariy tizim boʻlgani uchun, keyingi oʻn yilliklarda sharqshunos, islomshunos, faylasuf, adabiyotshunos …
BatafsilMAHMUDXOʻJA BEHBUDIY DINIY QARASHLARIDA ISLOH MASALASI
Turkiston jadidlik harakatining asoschisi, taraqqiyparvar ulamo Mahmudxoʻja Behbudiy 44-yil umr koʻrgan boʻlsa-da, shu qisqa umri davomida ijtimoiy-siyosiy, diniy faoliyati bilan Turkiston tarixida muhim iz qoldirdi. Uning 200 dan ortiq maqolalari, darslik va asarlari hozirgi kunga qadar oʻz dolzarbligini yoʻqotmay kelmoqda. Shu kunga qadar Behbudiyning koʻproq ijtimoiy-maʼrifiy, siyosiy faoliyati va qarashlari …
BatafsilIMOM TERMIZIY BOʻYICHA TURKIYADA AMALGA OSHIRILGAN ILMIY TADQIQOTLAR
Soʻnggi yillarda mamlakatimizda islom tarixida katta iz qoldirgan ajdodlarimizning ilmiy merosini oʻrganish yangi bosqichga kirdi. Jumladan, hadis ilmi sohasidagi buyuk olim Abu Iso Termiziy haqidagi tadqiqotlarni qoʻllab-quvvatlash boʻyicha amalga oshirilayotgan ishlar alohida eʼtiborga sazovor. Davlatimiz rahbarining “Imom Termiziy tavalludining 1200-yilligini keng nishonlash toʻgʻrisida”gi qarorida[1] bu yoʻnalishda tadqiqotchilar oldidagi yangi vazifalar …
Batafsil“Durrul ajoyib” asarining muallifi aniqlandi
Imom Buxoriy xalqaro ilmiy tadqiqot markazida “Durrul ajoyib” (№ inv. MR 51) nomli qoʻlyozma asar mavjud. Fazilatli xulqlar bayon qilingan fors tilidagi bu asar yaqin kunlarga qadar muallifi nomaʼlum kitob hisoblanar edi. Soʻngi tadqiqotlar natijasida asar samarqandlik buyuk faqih – Abu Shujoʼ Samarqandiy qalamiga mansub ekani maʼlum boʻldi. Bu xulosani …
BatafsilXOJA AHMAD YASSAVIYNING “SHABI YALDO” MUNOJOTI
Sharq adabiyotining tamal toshi hikmat bilan koʻtarilgan, hikmat asosida rivojlangan va hikmat tufayli oʻz taraqqiyotining yuksak choʻqqisiga chiqib, butun dunyo ilmu adab ahlini asrlar davomida hayratga solib kelmoqda. Mavlono Jaloliddin Rumiyning oʻgʻli orif shoir Sulton Valadning yozishicha, mohiyat eʼtibori bilan avliyoning sheʼri oddiy shoirlarnikidan butunlay farqlanadi. Avliyo Haq ila baqolikka …
BatafsilMOVAROUNNAHRGA ISLOM DININING KENG YOYILISHI VA UNING BOSQICHLARI
Movarounnahrdan yetishib chiqqan buyuk mutafakkirlar hayoti va ilmiy merosi tarixda oʻz oʻrniga ega. VIII-X asrlarda Movarounnahrda barcha diniy ilmlar qatori hadis ilmi ham taraqqiy etdi. Bu davrda Movarounnahr-ning oʻzida minglab taniqli muhaddis, mufassir, faqih va allomalar faoliyat olib borgan. Aynan shu davrda Samarqand, Shosh, Kesh, Buxoro va Nasaf shaharlari islom …
BatafsilZamonaviy OʻQUVCHI-TALABANING 77 ta zamonaviy ODOBI
Zamonaviy OʻQUVCHI-TALABANING 77 ta zamonaviy ODOBIni ULUGʻ USTOZ ULAMOLARIMIZ bayon qilib berganlar: KALOMULLOHNING OYATI KARIMALARIDA XUDOYIM TAOLO MARHAMAT QILADI: “Alloh Odam alayhissalomga barcha yaratilgan va yaratilajak narsalarga tegishli nomlarni oʻrgatdi” (Baqara surasi 2/31 oyat); “Biladiganlar bilan bilmaydiganlar teng boʻlurmi?! Darhaqiqat, faqat aql egalarigina eslatma olurlar” (Zumar surasi 39/9 oyat). JANOBI PAYGʻAMBARIMIZ RASULULLOH SOLLALLOHU ALAYHI VASALLAM MEHR-MURUVVAT TARIQASIDA MARHAMAT QILADILAR: ¯ «Haq boʻla turib, janjalni tark etgan kishiga — Jannat yonidagi bir uyga …
BatafsilSALAVOT aytishning 40 ta FOYDASI
SALAVOT aytishning 40 ta FOYDASIni ULUGʻ USTOZ ULAMOLARIMIZ bayon qilib berganlar: KALOMULLOHNING OYATI KARIMALARIDA XUDOYIM TAOLO MARHAMAT QILADI: “Albatta, Alloh va Uning farishtalari Paygʻambarga salavot ayturlar. Ey, moʻminlar! Sizlar ham unga salavot va salom aytingiz!” (Ahzob surasi 33/56 oyat). JANOBI PAYGʻAMBARIMIZ RASULULLOH SOLLALLOHU ALAYHI VASALLAM MEHR-MURUVVAT TARIQASIDA MARHAMAT QILADILAR: ¯ «Uch toifa kishining qoʻlga kiritgan narsasida baraka boʻlmaydi va qayerda boʻlsa ham xorlanadi: – Mening nomimni eshitganda salavoti sharif aytmagan; – Ramazon oyiga hurmat koʻrsatmagan; …
BatafsilBUXORO AMIRLIGI HUKUMATINING MAXSUS MIRZAXONALARI
Soʻnggi yillarda XIX asrning ikkinchi yarmi – XX asr boshlari Buxoro amirligi davri tarixini tadqiq etishga intilgan tadqiqotchilar asosan Turkiston general-gubernatorligi devonxonasi hamda amirlik qushbegisi devonxonasi hujjatlariga murojaat etmoqdalar. Bu albatta ijobiy va shu bilan birga tadqiqotchilar uchun birlamchi qadam hisoblanadi. Shu oʻrinda mazkur masalani mintaqa doirasida oʻrganishda Rossiya imperatorining …
BatafsilMUOZ IBN JABALNING IKKI NAMOZI
Jobir ibn Abdulloh roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Muoz ibn Jabal Nabiy sollallohu alayhi vasallam bilan birga namoz oʻqir edi. Soʻng qaytib kelib, qavmiga imom oʻtib berardi”. Baʼzilar “imom kichikroq namozxonada jamoat namozini oʻqib tugatsa, keyin ikkinchi jamoatga yana namoz oʻqib bersa boʻladimi?” degan savolga: “Boʻladi”, deb javob bergan va ushbu …
Batafsil