МАҚОЛА

Марказий Осиёда ислом динининг қайта тикланиши ва мусулмонларнинг сиёсий фаол қисми ўртасида шаклланган мутаассиблик СССР парчаланганидан сўнг минтақа давлатларидаги сиёсий, ижтимоий-иқтисодий ва диний муаммолар фонида ўзининг чўққисига етди. Марказий Осиё республикаларининг мустақилликка эришиши Москва томонидан тўғридан-тўғри бюджет ёрдамининг тугашини англатарди. Бу эса 1991 йилда улкан иқтисодий муаммоларни келтириб чиқарди ҳамда …

Айрим адашган тоифалар Қуръони каримдаги муташобиҳ оятларни нотўғри таъвил қилиб, Аллоҳ таолога макон нисбат беради. Аммо Яратувчи маконда бўлиши жоиз эмас. Мушаббиҳа, мужассима ва карромия тоифалари Аллоҳ таолони Аршнинг устида, деб даъво қилган. Ҳозирги кунда уларнинг издошлари ушбу даъвони қўллаб-қувватлаётгани кўзга ташланади. Улар ﴿الرَّحْمَنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوَى﴾ “Раҳмон Аршга истиво …

Имом Маҳдий ҳақида гап-сўзлар доим гоҳ урчиб, гоҳ пасайиб турган. Ҳозирги кунда яна кўпая бошлади. Шу боис улар орасидан тўғрисини ажратиб олиш ва тўғри тасаввур ҳосил қилиш зарур. Маҳдий ўзи ким, у ҳақида динимизда нималар дейилганини билиб олиш керак. “Маҳдий” сўзи тахаллус бўлиб, “ҳидоят қилинган” деган маънони билдиради. Қиёматга яқин …

Мазҳаблар гарчи муайян бир имом исми билан номланган бўлса-да, бу “шу мазҳабни Фалон имом тузган, фақат ўз фикрига суяниб, мустақил фатволар берган” деган маънони англатмайди. Тўрт мазҳаб имомлари Имом Абу Ҳанифа, Имом Шофеий, Имом Молик ва Имом Аҳмад саҳоба ва тобеинлардан мерос қилиб олган илмларини муайян қоидаларга солиб, бир дастур …

Ақидада адашган, исломнинг асл моҳиятини тушунмайдиган, илмдан узоқ кимсалар мусулмонлар қалбига фитна солиш, фикрини чалғитиш ва эътибор қозониш учун шаръий истилоҳлардан кўп фойдаланади. Бу йўлда соф диний тушунчаларни бузиб талқин қилади.   “Ҳижрат” тушунчаси шулардан бири. Улар “ҳижрат фарз”, “ҳижрат қилмаганлар кофир”, деган гапларни тарқатишга интилади. Аслида “Ҳижрат ўзи нима? Қачон …

Бугун инсониятни хавотирга солаётган ва ижтимоий барқарорликни издан чиқаришга уринаётган энг катта хатарлардан бири – бу экстремизм ва терроризмдир. Ғараз ниятли кучлар ўз мақсади йўлида эзгулик ва тинчлик дини бўлмиш исломдан фойдаланаётгани эса, ўта аянчлидир. Уламолар ислом бузғунчилик, қотиллик, зўравонлик, мутаассиблик каби қабиҳ жиноятлардан пок ва йироқ эканини англатишга ҳар …

Мусулмон киши содир этган ҳар қандай сўз, амал ё ҳолат устидан бидъат ё ширк, ҳалол ё ҳаром деб ҳукм чиқаришдан олдин бу борада қандай тартиб-тамойиллар мавжудлигини билиб олиш зарур. Акс ҳолда, енгиллик ва кенглик дини бўлмиш исломни қийинлик ва торлик динига айлантириб қўйиш ҳеч гап эмас. Уламолар бу масалада уч …

Аллоҳ таоло азза ва жалла ислом умматини илм уммонининг маржон ва жавҳарлари, яъни илму маърифат билан мукофотлади. Бу уммонга беркинган хазиналардан бизни хабардор қилиш учун дунёни уламолар билан зийнатлади. “الْعُلَمَاءُ” “Ал-Уламо” сўзи араб тилидаги “عَلِمَ” (алима) феълининг кўплик шакли бўлиб, “билувчилар”, “олимлар” ва “илм эгалари” каби маъноларни ифодалайди. Демак, луғавий …

Маълумки, ўзини мусулмон санаган киши Аллоҳ ва Унинг Расулига итоат қилиши фарз бўлгани каби раҳбарига итоат қилиши ҳам фарздир. Бу хусусда Қуръони каримда бундай дейилган: “Эй имон келтирганлар! Аллоҳга итоат қилинг, Пайғамбарга ва ўзингиздан бўлган ишбошиларга итоат қилинг” (Нисо сураси, 59-оят). Ўзи яратган бандалари учун нима фойдали-ю, нима зарарли эканини …

Ҳозирги мураккаб, таҳликали замонда, тўрт томонимизда нотинчлик, ўнлаб давлатларда юз бераётган қонли тўқнашувлар, минг-минглаб бегуноҳ инсонларнинг қирилиб кетаётгани, машҳур тарихий иншоотлар, муқаддас зиёратгоҳлар шафқатсизларча портлатилиб, худбинларча бузиб ташланаётган бир пайтда юртимиздаги тинчлик ва осойишталикни кўз қорачиғидай асраш ҳар қачонгидан ҳам долзарбдир. Ҳар биримиз юрт тақдирига дахлдорлик ҳисси билан яшаб, ён-атрофимизда …