МАҚОЛАЛАР

Муҳаддислар султони Имом Бухорийнинг ўз даврида ислом оламида ҳадис илми ривожи учун қилган хизматлари беқиёс эканлиги барчага маълум. Олимнинг ўз ўлкасида ҳам илм аҳли орасида катта обрўга эга бўлганлигини унинг Насафдаги ҳадис илми ривожига қўшган ҳиссасидан яна бир бор кўриш мумкин. Зеро, Насафда ҳадис илми тараққиётининг илк даври Имом Бухорийнинг …

 “Саҳиҳул Бухорий” асарини Мисрга илк бор олиб кирган киши бу – имом, ҳофиз, буюк мужаввид, Абу Али Саид ибн Усмон ибн Саид ибн Сакан Мисрий Баззоз бўлиб, асли Бағдод шаҳридандир. У 353/964 йили вафот этган. Узоқ вақт ҳадис талаби билан Жайҳун ва Нил дарёлари оралиғида жойлашган шаҳарларни кезиб юрган Абу …

Имом Бухорий қаламига мансуб бу асарнинг тўлиқ номи “Холқу афъолил ибод варрадду алал жаҳмияти ва асҳабит таътил” (“Бандалар феълларининг яратилганлиги ҳамда жаҳмийлар ва асҳоби таътил (Аллоҳ таолонинг айрим сифатларини инкор қилувчилар)га раддиялар”) бўлиб, у асосан ботил ақидалар ва нотўғри эътиқодларга раддиялардан иборат. Асар ўн бир бобдан иборат бўлиб, унда 432 …

Дарҳақиқат, мусулмонлар ўзларидан олдинги умматлардан ҳеч бирига берилмаган ўзларига хос буюк хислат ва фазилат соҳибидирлар. У ҳам бўлса, исноддир.[1] Шунинг учун ҳар бир авлод вакиллари ўзларидан кейингиларга илмни иснод орқали нақл қилиб беришган. Иснод борасида Ибн Сирин (ваф.110/728) бундай деган: «Ҳақиқатан, бу илм диндир. Шундай экан, сиз ўз динингизни кимдан …

Ислом динида аёлларга юксак ҳурмат ва эътибор билан қаралади. Қуръони каримнинг ўттиз беш сура ва бир юз икки оятида аёл сўзининг ишлатилиши, суралардан бири айнан “Нисо” яъни “Аёллар” деб номланиши кўп нарсалардан далолат беради. Аёл зотини эҳтиром қилиш тўғрисида Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламдан бир қатор ҳадислар ривоят қилинган. Жумладан, Абу …

Буюк аллома бобокалонимиз Абу Наср Форобий Ўрта асрлар даври табиий-илмий ва ижтимоий билимларининг қарийб барча соҳаларини ўз ичига олган 160дан ортиқ рисола яратиб, ҳақли равишда “Муаллими соний” ёки “Шарқ Арастуси” унвонини қозонган. Форобийнинг илмий мероси бугунги кунда ҳам кўплаб мамлакатларда алоҳида эътибор билан ўрганилаётгани унинг асарлари замонлар оша ўз долзарблиги …

Ҳаммамиз яхши биламизки, халқ ёки миллатнинг маънавий қарашлари, интелектуал салоҳияти ўз-ўзидан, бўш жойда шаклланмайди. Уларнинг вужудга келиши ва ривожланишига аниқ тарихий омиллар асос бўлади. Бу қарашлар вақт ўтиши билан авлоддан-авлодга мерос бўлиб қадрият ва ахлоқий нормалар сифатида эъзозланади. Шу билан бирга турли зиддиятларни кучайтириб урушларни келтириб чиқаришига сабаб бўлади. ХХ …

Араб тилининг қонун-қоидалари тизими – наҳв илмини яратган ва камолга етказган олимлар орасида бизнинг бобокалонимиз Маҳмуд Замахшарий муҳим ўрин эгаллайди. Аллома ҳақидаги маълумотлар асосан Ўрта аср араб манбаларида келтирилган. Абул Қосим Маҳмуд ибн Умар Замахшарий 467/1075 йил 27 ражаб ойи /19 мартда Хоразмнинг Замахшар қишлоғида таваллуд топган. Отаси унчалик бадавлат …

Инсон юксакликка кўтарилиши қанчалар машаққатли бўлса, тубанлашиши шу қадар осон экан. Дейлик, тақводор одам биттагина ибодат вақтини ўтказиб юборса, ўй-фикри фақат ўша билан андармон бўлиб қолади – Тангри таолонинг олдида ўзини гуноҳкор ҳис қилади. Художўйлик кўчасига кирмаганлар эса қанчадан-қанча намознинг вақтини ўтказиб юбораётганини ўйлаб ҳам ўтирмайди. Бу эътиқод масаласи, дерсиз. …

Қуръони каримда Аллоҳ таоло бизга набий ва расулларнинг ибратли ҳаётлари ва ўрнакли қиссаларини ўргатган. Пaйғaмбapлар (алайҳимуссалом) Аллоҳнинг бандалар орасидан танлаб олган ва ваҳий орқали уларга Ўз таълимотини юбориб, умматларга етказишни топширган инсонлар эканлигини яхши биламиз. Шу билан бирга, ҳар бир набий ва расулнинг ҳаёти, босиб ўтган йўли, қилган ишлари ҳамма …