МАҚОЛАЛАР

Жамиятда иқтисодий ривожланиш, ижтимоий-сиёсий ислоҳотлар ё технологик тараққиёт ҳар қанча иллғор кўрсаткичларни намойиш қилмасин, барқарор тараққиётнинг асосий омилларидан бири инсоннинг ички дунёси – юксак маънавияти, ҳалоллиги, виждони бу юксалиш билан ҳамқадам бўлмаса, алалоқибат барчаси инқироз билан тугайди. Маънавий яхлитлик қарор топмаган, умуммиллий миқёсдаги муштарак мақсад ва ғоялар атрофида жипслик ва …

Антик давр файласуфи бўлган Суқрот мил.авв. 469 йили Афинада туғилган [10]. Мутафаккир фалсафа фани ривожида муҳим роль ўйнаган. У  Афина демократиясининг инқирозга юз тутган палласида яшаб ўтган. Мазкур давр файласуф шахси ва ижодига катта таъсир ўтказиб, унинг кўп қиррали, мураккаб ва бетакрорлигини таъминлашга хизмат қилган. Суқрот ҳаёти, фаолияти ва илмий …

Бугунги глобаллашув даврида коррупция инсоният олдида турган энг катта муаммолардан бири бўлиб қолмоқда. Бу иллат давлат бошқарувини заифлаштиради, иқтисодий ривожланишни сусайтиради ва жамиятда адолатсизликни кучайтиради. Коррупция инсоният тараққиётига жиддий тўсиқ бўлаётган салбий иллатлар орасида энг хавфли ижтимоий офат сифатида қаралади. «Коррупция» атамаси лотинча «corruptio» сўзидан олинган бўлиб, «бузмоқ», «порахўрлик», «мансабни …

Аллоҳ таолонинг сизу бизга берган энг улуғ неъматларидан бири тинчликдир. Тинчлигимиз, осойишталигимиз, баракали меҳнат қилишимиз, фарзандларимиз ўсиб-улғайиши, комил инсон бўлиб етишишида, шубҳасиз, Ватан ҳимоячиларининг ўрни, шижоати ва жанговар руҳи беқиёсдир. Юрагидан Ватан ва халқ муҳаббати мустаҳкам ўрин олган шижоатли ўғлонлар юрт сарҳадларини сергаклик билан қўриқламоқда. Уларнинг туну кун шайлиги ва …

Маънавий борлиқ орқали шахс ўз қадриятларини англайди, дунёқарашини шакллантиради ва ўз яратувчанлик қобилиятини янада ёрқинроқ намоён этади. «Маънавият» тушунчасини тадқиқ қилган олим К.Ваайманнинг фикрига кўра, унинг учта асосий шакли мавжуддир. Оила шароитида шаклланувчи дунёвий маънавият; жамиятда намоён бўлувчи жамоавий маънавият; маданий-диний хусусиятга эга бўлган моддий маънавият шулар жумласидандир. К.Ваайман ўз …

Икки фарз намозни қўшиб, яъни олдинма-кетин ўқиш масаласи фиқҳда муҳим ва ихтилофли мавзулардан ҳисобланади. Баъзилар “Икки намозни ёмғир пайтида, сафарда бўлмай туриб ҳам масжидда жамлаб ўқиса бўлади. Ёмғир ёғаётганда масжидга бориш қийин бўлиб қолса, аср билан пешин, шом билан хуфтон қўшиб ўқиб кетилаверади. Бу суннатда бор нарса – Расулуллоҳ соллаллоҳу …

Фиқҳ илмининг ривожланиши ислом дини аввалидан бошлаб босқичма-босқич ривожланиб келган. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ва саҳобийлар даврида асос солинган фиқҳ илми инсониятнинг Аллоҳ таоло учун бажарадиган ва жамиятда қиладиган амалларини тартибга солиш ва тизимлаштиришни назарда тутади. Шу боис у замон йўсинига қараб доимий тараққиётда бўлган. Фиқҳ – “билмоқ” маъносини билдириб, …

Аллоҳнинг ҳукми билан инсонлар моддий имкониятларига кўра турли тоифаларга бўлинди. Албатта, Аллоҳ барчани бой қилишга қодир бўла туриб, уларни бой ва камбағал қилиб қўйишида жуда кўп ҳикмат бор. Аллоҳ баъзиларга ризқни кенг ва баъзиларга тор қилиб берганидаги асосий ҳикматлардан бирини баён қилиб бундай деган: “Агар Аллоҳ бандаларининг ризқларини кенг-мўл қилиб …

Фатво беришни Пайғамбар алайҳиссаломнинг ўзлари бошлаб берганлар. У зот очиқ-ойдин ваҳийга суяниб, Аллоҳ таоло номидан фатво берганлар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг фатволари ислом фиқҳининг Қуръони каримдан кейинги асосий манбаси бўлиб қолган. У зот саҳобаларига фатво бериш, ижтиҳод қилиш ва қиёсдан фойдаланиш йўлларини амалий жиҳатдан кўрсатиб берганлар. Саҳобалар розияллоҳу анҳум Пайғамбар …

Тижорат, бу ҳақида кўплаб сўзлар айтилган. Шундай бўлса-да, тижорат (байъун) – савдо-сотиқ кўпчилик томонидан эътиборга молик ва оммага маҳбуб мавзудир, чунки у инсонга моддий ва маънавий фойда келтирувчи воситалардан биридир. Жумладан, бизнинг ҳаниф динимизда ҳам тижоратга жуда катта эътибор берилган. Қуръони каримда “тижорат” калимасини ҳақиқий ва мажозий маъноларда ўндан ортиқ …