Home / МАҚОЛАЛАР

МАҚОЛАЛАР

ЁШЛАРДА ВАТАНПАРВАРЛИК ТУЙҒУСИНИ РИВОЖЛАНТИРИШДА ДИНШУНОСЛИККА ОИД ФАНЛАРНИ ЎҚИТИШНИНГ АҲАМИЯТИ

Жаҳонда содир бўлаётган глобаллашув жараёнлари­да дин омилининг ўрни тобора ортиб бормоқда. Дунёга хавф солаётган экстремистик ва халқаро террористик фаолиятнинг аксар ҳолатларда дин ниқоби остида ҳаракатланаётгани масалага жиддий ёндашувни талаб қилади. Шу боис ҳам бугун дин ва унинг инсонпарварлик, эзгулик, тинчлик ғояларини дунёга етказиш муҳим аҳамият касб этмоқда. Ҳар бир мамлакатда …

Batafsil

МУСТАҚИЛЛИК ЙИЛЛАРИДА ТАСАВВУФ ТАЪЛИМОТИНИНГ ТАДҚИҚ ЭТИЛИШИ

Мустақилликнинг илк йилларида ислом динига қўйилган бир асрлик чеклов [4:252] барҳам топиб, эътиқод эркинлиги учун имконият кенгайди[32:176-177]. Ислом арконлари жамиятимиз кундалик ҳаётида татбиқ этила бошланди ва илмий-маърифий йўналишда ҳам кўплаб тадқиқотлар амалга оширилди. Ислом дини замирида вужудга келган тасаввуф таълимоти, асрлар давомида шаклланди ва тараққиёт босқичларидан ўтди [20:3]. Тасаввуф таълимотига …

Batafsil

ЎЗБЕКИСТОНДА ДИНИЙ-МАЪРИФИЙ СОҲАДА ХАЙРИЯ ВА ҲОМИЙЛИК ФАЗИЛАТЛАРИ: “ВАҚФ” ХАЙРИЯ ЖАМОАТ ФОНДИ ФАОЛИЯТИ МИСОЛИДА

Маълумки, хайрия ва ҳомийлик қадриятлари Ўзбекистон тарихининг турли даврларида турли кўринишларда акс этиб, ҳар хил ёндашувлар асосида шаклланиб келган. Ҳомийлик ва саховат кишилараро муносабатда бирданига пайдо бўлиб қолмаган. Улар инсон пайдо бўлганидан буён аста-секин, диалектик тарзда ривожланиб, муҳим инсоний қадрият даражасига кўтарилиб борган. Ҳомийлик ва сахийлик ўзбек менталитетининг таркибий қисми …

Batafsil

ЎЗБEК ДАВЛАТЧИЛИГИ ТАРИХИНИ ЎРГАНИШДА «НИЗОМ АТ-ТАВОРИХ»НИНГ АҲАМИЯТИ

Ўзбек давлатчилигини бошқарган сомонийлар, салжуқийлар, ануштегинийлар ҳамда мўғулларга қарамлик даври (1220–1370) тарихига оид манбалардан бири Байзовийнинг умумий тарих йўналишида ёзилган «Тарихлар тизмаси» (نظام التواریخ) асаридир. Асар муаллифининг тўлиқ оти Носириддин Абу Саъид (ёки Абулхайр) Абдуллоҳ ибн Абу Қосим Умар ибн Муҳаммад ибн Абу Ҳасан Али Байзовий Шерозий Шофеъий бўлиб, Шероз …

Batafsil

МИЛЛИЙ КОНТЕНТ нима учун керак? ЁХУД МАҚСАД — ҲУДУДЛAPНИ ЭМAC, OНГНИ ЭГAЛЛAШ

Яқинда ўтган асрнинг 40-йиллари охирида суратга олинган фильмдан лавҳа кўриб қолдим. Унда бир дастурхон атрофида миллатимиз вакиллари, асосий қисми қизлар бўлган даврада ҳамма пиво ичиб ўтирибди. Ҳаттоки қиз битта пивони қўлига олиб, иккинчисини отасига узатяпти. Бу лавҳа диёримиздаги худди одатдаги ҳаётий воқеалар сингари акс эттирилган. Аслида, бу ҳолни ўша даврнинг …

Batafsil

ПАЙҒАМБАРЛИКНИНГ ХАЛҚ УЧУН АҲАМИЯТИ ҲАҚИДА КУМУШХОНАВИЙ ҒОЯЛАРИ

Президентимиз Шавкат Мирзиёев 2022  йилга “Инсон қадрини улуғлаш ва фаол маҳалла йили” деб ном берди [1]. Инсон бутун борлиқнинг гултожидир. Аллоҳ инсонни икки оламда саодатли бўлишини истайди. Шунинг учун инсонларга тўғри йўлни кўрсатиш мақсадида вақт ва замонга қараб пайғамбарларини юбориб турган.  Пайғамбарликнинг ҳикмати ва уларнинг вазифалари тўғрисида Аллоҳ таоло  Қуръони …

Batafsil

БУЖАЙРИЙ НИСБАЛИ РОВИЙЛАР СИЛСИЛАСИ

IX-XII асрлар ислом оламида илм-фан ривожининг олтин даври сифатида эътироф этилган. Кўплаб манбаларда айни ўша даврда Бужайрий нисбаси билан танилиб, самарали ижод қилган алломаларнинг ҳаёти ва илмий мероси ҳақидаги маълумотларни учратиш мумкин. Тадқиқотлар натижаси шуни кўрсатадики, Бужайрий нисбаси бирор жой ёки касбга эмас, Бужайр исмли шахсларга нисбатан қўлланган. У Бужайр …

Batafsil

Тарозидан уриб қолувчиларга вайл бўлсин

(Абу Ҳафс Насафийнинг “Ат-Тайсир фит тафсир” асари асосида) Ижтимоий ҳаётда одамлар бир-бири билан олди-сотди қилиб, нарса алмашиб яшайди. Нарса ёки хизмат эвазига ҳақ тўлайди. Шу жараёнда нафсига бўйин эгадиган, ўзгалар ҳақидан қўрқмайдиган, ҳаромдан ҳазир қилмайдиган кимсалар одамларни алдашга, ўлчов-тарозидан уриб қолишга уринади, бу ишларининг оқибатига кўз юмади. Аллоҳ таоло бундай …

Batafsil

ХIХ АСР ОХИРИ ВА ХХ АСР БОШЛАРИДАГИ САМАРҚАНД МАЪРИФАТПАРВАРЛИК АДАБИЁТИ НАМОЯНДАЛАРИДАН БИРИ САБРИЙ МУФТАҚИРИЙ МЕРОСИ

Сабрий нақшбандия тариқати вориси, ХХ аср бошлари адабий жараёнига ўзига хос ҳисса қўшган, шоир, шайх ва тариқат пиридир. Унинг ижоди ҳақидаги маълумотлар тор доирадагина маълум. “Ўзбекистон тарихи” телеканалида эфирга узатилган “Миллат фидойилари” кўрсатувида [4] ижодкор ҳақида батафсил маълумот берилди. Кўрсатувда Сабрий ҳаёти, фаолияти ва адабий мероси тилга олиниб, қатағон қурбонига …

Batafsil

КЎЧИРИШ АМАЛИЁТИНИНГ ТУБ АҲОЛИ ИЖТИМОИЙ-ИҚТИСОДИЙ ВА МАДАНИЙ ҲАЁТИГА ТАЪСИРИ

Мустамлакачилик истило этилган мамлакат аҳолисига нисбатан зўрлик ҳисобланади. Бинобарин, зўравонлик мустамлакачилик сиёсати сифатида барча метрополияларга хос. Шунингдек,  моддий бойликларни талон-тарож қилиш, ҳудуд захираларидан фойдаланиш ва асосийси мустамлака бошқарув тизимини яратишдан иборат эди. Бу пайтда Туркистонга кўчириб келтирилган казак ва русларни жойлаштириш, ҳайдаладиган ер, яйлов ва бошқа воситалар билангина эмас, балки …

Batafsil