Home / МАҚОЛАЛАР (page 88)

МАҚОЛАЛАР

АБУ НАСР ФОРОБИЙ АСАРЛАРИДА ШАХС ВА ЖАМИЯТ МУАММОСИ

Марказий Осиё мутафаккирларининг психологияга доир фикрларини ўрганиш – уларнинг психология фани тараққиётига қўшган ҳиссаларини белгилайди, бугунги кунда долзарб бўлган психология фани муаммоларини ечишга хизмат қилади, фанда умуман ўрганилмаган баъзи жиҳатларни илмий муомала-муҳокамага киритишга имкон беради. Бугунги глобаллашиш замонида фалсафа, мантиқ, тарих, адабиётшунослик ва психология фанлари интеграциясини юзага келтиради. Шарқ илк …

Батафсил

ШАРҚ МУТАФАККИРЛАРИ ИЛМИЙ ИЖОДИДА ВИРТУАЛИСТИКА МАСАЛАЛАРИ

Фан жамиятнинг ижтимоий инфраструктурасини ташкил қилади. Бундай структуранинг асосий функцияси илмий ва технологик қадриятлар яратишдир. Назария, таълимот, ғоя кўринишига эга бўлган илмий қадриятларни яратадиган субъект-тадқиқотчи ва илмий жамоадир. Тадқиқотчилар жамоаси фаолиятини йўналтирадиган, олдин ишлаб чиқилган ва кейинги изланиш натижаларини солиштириш имкониятини берадиган тузилма тадқиқот парадигмаси ёки илмий тадқиқот дастуридир. Ҳар …

Батафсил

ОИЛА – НИКОҲ МУНОСАБАТЛАРИДА ИСЛОМ ҲУҚУҚИ МАНБАЛАРИНИНГ ТАРБИЯВИЙ АҲАМИЯТИ

“Биз учун муқаддас бўлган оила асосларини янада мустаҳкамлаш, хонадонларда тинчлик-хотиржамлик, аҳиллик ва ўзаро ҳурмат муҳитини яратиш, маънавий-маърифий ишларни аниқ мазмун билан тўлдиришдан иборат бўлмоғи зарур. Дарҳақиқат, асрлар давомида ўз эътирофини топган ва диний-ахлоқий қадриятлар даражасига кўтарилган оилавий муносабатларда ҳалол яшаш, меҳнат қилиш, фарзанд тарбияси ижтимоий ҳаёт тарзини ривожлантириш манбаидир”, дея …

Батафсил

АББОСИЙ ХАЛИФАЛАРНИНГ ҚОҲИРАДАГИ ФАОЛИЯТИ БОРАСИДА

Тарихдан маълумки, 1258 йилда Аббосийлар ҳукмронлиги қулаб, мўғуллар Бағдодни қўлга киритди ва охирги халифа Мустаъсим, унинг ўғли ва кўпгина аббосийлар ўлдирилди. 1260 йил 3 сентябрда султон Қутуз бошлиқ мамлук қўшинлари мўғул аскарлари устидан Айн-Жаллутда эришган ғалаба мўғулларни Кичик Осиёдаги бошқа давлатларга ўз юришларини тўхтатишига мажбур қилган [3: 582]. Биронта мусулмон …

Батафсил

“АЛ-ЖОМИЪ АС-САҲИҲ” АСАРИДА ИНСОН ВА УНИНГ ИЖТИМОИЙ БОРЛИҚДАГИ ЎРНИ МАСАЛАЛАРИ

Ислом ва ислом фалсафасида инсон масаласи марказий ўринда туради. Қайси мавзу тўғрисида сўз юритилмасин унинг ижтимоий моҳияти, диний-илмий аҳамияти инсон орқали, унинг жамият билан муносабатлари орқали очиб берилади. Ушбу анъана буюк муҳаддис Имом Бухорийнинг “ал-Жомиъ ас-саҳиҳ” асарида ҳам марказий ўринда туради. Ислом фалсафасида дунёвий-илмий ва диний-трансцендентал ёндашувларнинг уйғун келиши инсон …

Батафсил

Динлараро бағрикенглик – барқарорлик омили

Динлараро бағрикенглик ғояси хилма-хил диний эътиқодга эга бўлган кишиларнинг бир замин, бир ватанда, олижаноб ғоя ва ниятлар йўлида ҳамкор ва ҳамжиҳат бўлиб яшашини англатади. Дунёдаги динларнинг барчаси эзгулик ғояларига асосланади, у ҳалоллик, тинчлик, яхшилик ва дўстлик каби бир қанча эзгу фазилатларга таянади. Инсонларни ҳалоллик ва поклик, меҳр-оқибат, инсонпарварлик ва бағрикенгликка …

Батафсил

ҲИНДИСТОН ЗАМИНИГА ТАСАВВУФ ТАЪЛИМОТИ КИРИБ КЕЛИШИНИНГ ТАРИХИЙ ШАРТ-ШАРОИТЛАРИ

Бугунги кунимизни ва албатта келажагимизни мамлакатимизнинг асосий пойдеворини ташкил этувчи ёшларсиз тасаввур этиб бўлмайди. Шу мақсадда ёшларимизга тасаввуф таълимотининг мазмун-моҳиятини янада кенгроқ талқин этиш мақсадга мувофиқ бўларди. Тасаввуф Шарқ маънавияти тарихида муҳим ўрин эгаллаб келган тадрижий тараққиётга эга бир таълимот ҳисобланиб, дастлаб у зоҳидлик ҳаракати кўринишида фаолиятини бошлади. “Тасаввуф – …

Батафсил

Устоз отангдан улуғ!

Аллоҳ Таоло оламларни бунёд этгандан cўнг унга сарвар қилиб Инсонни – Ҳазрати Одам Ато алайҳиссаломни яратди. Одам Ато қовурғасидан Момо Ҳавони яратиб, улардан фарзандларини кўпайтирди. Ривоят этилишича, одамзотнинг кўнглига 3 нарса урмас, яъни инсон 3 нарсадан асло безор бўлмас, доимо ардоқлар экан. Биринчиси эр учун аёл, аёл учун эр. Чунки аёл Одам Атонинг қовурғасидан, яъни …

Батафсил

ҲАДИС АҲЛИ МАДРАСАСИ ЁХУД ҲИЖОЗ МУҲАДДИС ВА ФАҚИҲЛАРИ

Ҳадис аҳли мадрасалари ичида Ҳижоз мадрасалари алоҳида ўрин тутади. Чунки, Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг асосий фаолиятлари Макка ва Мадина билан боғлиқ бўлган. Оятларнинг нозил бўлиши ва ислом шариати мана шу ўлкада тўлиқ шаклланган. Бу мадраса ҳадис ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан ривоят қилишнинг кўп аҳамиятли экани билан ажралиб туради. Зеро, …

Батафсил

ХОЖАГОН-НАҚШБАНДИЯ ТАРИҚАТИ НАМОЯНДАЛАРИНИНГ ИЖТИМОИЙ-АХЛОҚИЙ ҒОЯЛАРИ

Қадим замонларданоқ халқимиз ўзининг қўҳна тарихи, бой мероси, ранг-баранг ва юксак маданияти, урф-одатлари ва анъаналари билан ажралиб турган. Халқимизнинг буюк сиймолари миллий ва жаҳон илм-фани, маданиятининг барча соҳалари ривожига салмоқли ҳисса қўшиб келганлар. Истиқлолнинг бизга берган энг буюк неъматларидан бири шу бўлдики, элимизнинг бой тарихи, миллий ва маънавий қадриятлари, етук …

Батафсил