МАҚОЛАЛАР

Тафсир илми исломнинг аввалида барча дин илмлари сингари оғиздан оғизга ўтиш орқали ўрганилган. Ҳадислар саҳоба ва тобиъийнлар орасида бир-бирига оғзаки ўтгани сингари, тафсир ҳам шу тахлид нақл қилинган. Ислом илмларининг ёзилиши том маънода ҳижрий иккинчи асрдан бошланган бўлсада, ундан олдин айрим саҳоба ва тобиъийнлар ўзлари мустақил равишда ҳадисларни ёзиб юрганлар. …

Инсоният Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг даврларида саводсизликни бутунлай тугатишга қаратилган илк кампаниянинг шоҳиди бўлди. Ўшанда Пайғамбар алайҳиссалом Бадр жангида асир тушган мушрикларлардан ҳар бирига ўнта мусулмонга ўқиш ва ёзишни таълим беришни уларнинг асирликдан озод бўлишлари учун ягона бадал қилиб белгиладилар. Ўз навбатида ўқиш ва ёзишни ўрганиб олган мусулмонлар ҳам ўзларининг …

Аллоҳ таоло Қуръони каримни инсонларга маърифат йўлида энг олий дастур сифатида эътироф этди. “Албатта, бу Қуръон энг тўғри йўлга ҳидоят қилур ва яхши амалларни қиладиган мўминларга катта ажр-мукофот борлигини(нг) хуш хабар(ини) берур”[1]. Ислом динининг асл моҳияти ҳам инсонларга илм-маърифат улашишдир. Инсонларнинг манфаатларини рўёбга чиқариш – Ислом шариатининг олий мақсадидир. Аллоҳ таоло …

Инсон зотининг азизу мукаррам бўлишида илмнинг аҳамияти беқиёс. Қуръони каримда олимлар билан омилар асло тенг бўла олмаслиги уқтирилган. Аллоҳ таоло илм аҳлларини юксак мартаба ва олий даражаларга кўтаришни ваъда қилган. Ҳар қандай илм инсоният учун шараф омилидир. Фиқҳ илми эса инсониятнинг дунё ва охират саодатига эришиши учун энг керакли воситалардан …

Инсониятга қиёматгача дастурул амал бўлган Қуръон Каримнинг илк оятлари ҳам бунга яққол далил бўлади. Муқаддас динимизда илмнинг ва уламоларнинг ўрни беқиёсдир. Дунёнинг мувозанатда туришлиги ҳам Аллоҳни қалбига жойлаган, тақводор уламоларга боғлиқ, чунки олимлар бузилса олам бузилади. Али розияллоҳу анҳу таъбирлари билан айтсак, у зот шундай деган эдилар: “Олим рўзадордан ҳам, …

Конституция – сўзи лотинча сўздан олинган бўлиб, “ўрнатиш, белгилаш, тасдиқлаш, тузук” маъноларини билдиради. Конституция – давлатнинг Асосий Қомуси бўлиб, давлат ҳокимиятининг ташкил этилиши ва ҳокимият, жамият ва шахснинг ўзаро муносабатларини тартибга солувчи кучдир. Конституциявий демократик ва очиқ фуқаролик жамият қуришни мақсад қилиб, Ўзбекистон ўз истиқлол ва тараққиёт йўлининг беш тамойилидан …

«Қасамки, агар (берган неъматларимга) шукр қилсангиз, албатта, (уларни янада) зиёда қилурман. Борди-ю, ношукурчилик қилсангиз, албатта, азобим (ҳам) жуда қаттиқдир». (Иброҳим сураси, 7-оят). Конституция – давлатнинг асосий қонуни бўлиб, энг юқори юридик кучга эга бўлган ҳужжатдир. Конституция давлат тузилишини, унинг бошқарув шаклини, давлат органларини тузиш тартиби, уларнинг ваколатларини, шахснинг ҳуқуқи, эркиннлиги …

Аллоҳ таоло ер юзида турли миллат ва элатларни, турли хил тилларда сўзлашувчи халқларни яратишининг ҳикматларидан бирини бундай баён этади: “Эй, инсонлар! Дарҳақиқат, Биз сизларни бир эркак (Одам) ва бир аёл (Ҳавво) дан яратдик ҳамда бир-бирларингиз билан танишишингиз учун сизларни (турли-туман) халқлар ва қабила (элат) лар қилиб қўйдик. Албатта, Аллоҳ наздида …

Ирландиянинг Дублин шаҳрида Алфред Честер Битти (1875-1968) кутубхонасида сақланаётган ҳадис, тафсир, фиқҳ илмига оид бўлган асарларнинг қўлёзма нусхалари ўтмишдан дарак берувчи нодир китоблар саналади. Чeстeр Битти кутубxoнаси – Дублин қалъасида, Дамe Стрeeт ва Кристчурч сoбoрига яқин жойда жoйлашган бўлиб, кутубxoна ва музeйга кириш бeпул. Чeстeр Битти кутубxoнасидаги қўлёзмалар VIII асрдан …

Тафсир илми ислом илмлари ичида энг мўътабари ва Қуръони карим маъноларини шарҳлаб, тушунтириб берувчи фандир. Ислом уламолари бу илмга катта эҳтимом билан ёндашиб, кўплаб китоблар таълиф этганлар. Ҳар бир ёзилган тафсир ўзининг хос услуби, йўналиши билан бошқасидан фарқланади. Шунга биноан уларнинг қадри ҳам турлича. Тафсир китоблари ичида “Тафсири жалолайн” номи …