Кўплаб мўътабар табақот китобларида Абу Мансур Мотуридий ҳақида батафсил маълумот камлигини уламолар афсус билан тилга оладилар. Бу ҳақда шайх Балқосим Ғолий “Абу Мансур Мотуридий ҳаётуҳу ва ароуҳул ақодия” (Абу Мансур Мотуридийнинг ҳаёти ва эътиқодий қарашлари) асарида қуйидагиларни ёзган: “Ҳижрий III асрнинг охири ва IV асрнинг бошларида шариатни четга қўйиб, ақлни …
Батафсил
Илгари мусулмонлар айрим уламоларни улуғлаб, “Шайхул Ислом” (Ислом дини шайхи), “Фахрул Ислом” (Ислом дини фахри), “Ҳужжатул Ислом” (Ислом дини ҳужжати), “Нажмул уламо” (Уламолар юлдузи), “Муфтий сақолайн” (Инсу-жин муфтийси), “Лисонул мутакаллимийн” (Мутакаллимларнинг сўзловчи тили) каби унвонлар билан атаганлар. Бундай аташ асло муболаға бўлмаган. Балки у муҳтарам уламолар ҳақиқатдан ушбу унвонларга лойиқ …
Батафсил
Аллоҳ таоло ўта меҳрибон ва карами кенг, фазли улуғ ва ҳикмати беназир Зотдир. Зотан, буюк Аллоҳ яратган мавжудотларининг баъзисини баъзисидан ўзининг ҳикмати ўлароқ фазилатли қилиб қўйган. Ана шундай фазилатга муҳаррам ойини мисол қилишимиз мумкин. Бу ой муборак, фазли улуғ ой бўлиб, ҳижрий сананинг биринчи ойидир. Шу билан биргаликда, муҳаррам ойи …
Батафсил
Ҳадис илмида сахобийларнинг ўрни беқиёс бўлиб, улар Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳадисларини ўзларидан кейин келувчи мусулмонларга етказиб берувчи кишилар, яъни ҳадис исноди занжирининг энг юқорисида турувчилардир. Муҳаддислар саҳобийларни билишга катта эътибор беришган бўлиб, бунинг бир нечта сабаблари мавжуд. Жумладан, саҳобийларнинг барчаси “адолатли” деб эътиқод қилингани сабабли, саҳобий экани аниқ бўлган …
Батафсил
Ўтган тарихий силсила давомида жамиятнинг сиёсий тузуми ва маданий ҳаётида амалга ошган ўзгаришлар, ижтимоий фанларда ёзилган маълумотлар орқали ўрганилиб келинмоқда. Бу илмий соҳалар ичида маданий мерос объектлари тарихи ва архитектураси ҳақидаги маълумотлар алоҳида ўринга эга. Чунки, маданий мерос объектларига назар солиб, ўтган даврларда яшаб ўтган ота-боболаримизнинг қарашлари, дунё илм-фани ва …
Батафсил
Ҳожи Муин “Инқилоб” журналининг 1922 йилда чиққан 3-сонида “Марҳум Шокир Мухторий” номли мақола эълон қилган. Мақолада Шокир Мухторийнинг қисқагина таржимаи ҳоли ва унинг Туркистон тарққиёти ва тажаддуд[1] йўлида қилган хизматлари ёритилган. Ҳожи Муиннинг бу мақоласида Шокир Мухторий (баъзи адабиётларда Шокир Мухторов, деб ҳам кўрсатилади [1: 166] Унинг қачон ва қаерда …
Батафсил
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам вафотларидан сўнг турли ҳудудлардаги олим саҳобалар уммат ичида юзага келган масалаларга Қуръон ва суннатга таянган ҳолда жавоб берганлар. Саҳобалардан кейинги тобиъийнлар даврида ҳам етук олимлар уммат ичида юзага келган масалаларга асосий манбаларга асосланган ҳолда ечим топганлар. Аммо ислом сарҳадлари кенгая бошлагач, турли маданиятга, урф-одатларга эга халқлар …
Батафсил
Марғилон шаҳри яқинидаги Сармозор зиёратгоҳи ёзма манбаларда “маъдани файзи илоҳий” – “илоҳий файзлар кони”, “мазҳари жуди карам” – “жуду эҳсон манбаи”, “доруш-шифо” – “шифолар уйи”, “матлаи омол” – “орзулар ушаладиган ер” каби сифатлар билан таърифланган. Ушбу зиёратгоҳ Марғилон шаҳрида яшаб ўтган машҳур зотлардан бири – буюк аллома, етук мутасаввиф, нақшбандия …
Батафсил
Мустабид шўролар даври ўзининг динга нисбатан муросасиз кураши, бир неча босқичдан иборат зиёлиларни қатағон қилиши билан “қўли тирсагигача қон” бўлиб тарихда қолди. Шунга қарамай Ўзбекистон мусулмонлари идораси (дастлаб Ўрта Осиё ва Қозоғистон мусулмонлари идораси деб юритилган) ташкил этилгандан буён унинг раҳбарияти ва ходимлари имконият топилди дегунча динимизга хизмат қилиб қолиш …
Батафсил
Имом Мотуридий фиқҳда Имом Абу Ҳанифа мазҳабида бўлганидек, эътиқодий қарашлари ҳам у зотнинг ақидага оид асарлари асосида шаклланган. Шунинг учун ҳам баъзи асарларда мотуридийларни ҳанафийлар деб ҳам аталган. Масалан, Ҳасан ибн Абдул Муҳсин Абу Азба “Равзатул баҳия фийма байнал Ашаироти вал Мотуридия” (Ашъарийлар ва Мотуридийлар ўртасидаги гўзал чаманзор” асарида мотуридийларни …
Батафсил
Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi bukhari.uz