Ijtimoiy hayotda insonlar bilan muomala-munosabat qilmasdan yashashning iloji yoʻq. Ushbu jarayonda kim kimnidir ranjitishi, unga moddiy yoki jismoniy zarar yetkazib qoʻyishi mumkin. Shunday vaziyatlarda jabr koʻrgan kishining kechirimli boʻlishi ijtimoiy hayot farovonligiga sabab boʻladi. Alloh taolo Qurʼoni karimda: “Kechirimli boʻling, yaxshilikka buyuring va johillardan yuz oʻgiring”,[1] deb buyurgan. Ibn Umar …
BatafsilYOʻLDAN OZOR BЕRUVCHI NARSALARNI OLIB TASHLASHNING MUKOFOTI JANNATDIR
Islom dinida ibodatlar muayyan bir doira bilan cheklanmaydi. Balki insoniyat uchun foydali boʻlgan har qanday ish xolis niyat bilan amalga oshirilib, Alloh va uning Rasuli buyurgan yoki qaytargan narsalarga zid boʻlmasa, ibodat hisoblanadi. Albatta, har qanday amal riyo va kibru havodan xoli boʻlsa, uning darajasi ham, savobi ham katta boʻladi. …
BatafsilOTA-ONAGA YAXSHILIK QILISH
Alloh taolo insonga ota-onasi bilan yaxshi munosabatda boʻlishni va doimo ularga muruvvat koʻrsatishni buyurgan. Alloh taolo ota-onaga yaxshilik qilish haqida bir nechta oyatlarni nozil qilgan: ﴿وَقَضَى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُلْ لَهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا﴾ …
BatafsilILMNING FAZILATI
“Ilm – saodat kaliti, ilmsizlik – jaholatdir”, deydi donolar. Darhaqiqat, ilm insonni kamolotga, saodatga yetaklaydi. Dinlarning ustuni boʻlgan islomda ham bu narsa oʻz aksini topgan.Alloh taolo Muhammad sollallohu alayhi vasallamga ilk bor: اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ “Oʻqing (ey Muhammad! Butun borliqni) yaratgan zot boʻlmish Rabbingiz ismi bilan!”[1] oyatini nozil qildi. Buning orqasidan …
BatafsilBЕMORNI YOʻQLAGAN KISHI JANNAT XURFASIDA BOʻLADI
Har bir inson kasal boʻladi. Bu baʼzida kuchli, baʼzida yengil kechadi. Rivoyatlarga koʻra, faqat Firʼavn kasal boʻlmagan ekan. Bu unda gʻurur va kibr oshishiga olib kelgan. Aslida kasallik ham imtihon, ham rahmat boʻladi. Baʼzan yengil kasallik oʻzidan keyin keladigan ogʻir dardni qaytaradi. Bu vaqtda moʻmin kishi imtihonga sabrli boʻlishi va …
BatafsilIZN SOʻRASH – NAZARNI POKIZA SAQLASH UCHUNDIR
Inson hayoti qavm-qarindosh, qoʻni-qoʻshni, mahalla-koʻy bilan chambarchas bogʻliqdir. Tabiiyki, odamlar orasida bordi-keldi, xabarlashish, maslahat soʻrab borish kabi oʻzaro munosabatlar yuzaga keladi. Inson biror xonadonga borganda, kirishga izn soʻrashi islomdagi goʻzal odob-axloq sanaladi. Alloh taolo aytadi: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتًا غَيْرَ بُيُوتِكُمْ حَتَّى تَسْتَأْنِسُوا وَتُسَلِّمُوا عَلَى أَهْلِهَا ذَلِكُمْ …
BatafsilSALOMNI YOYING, SALOMAT BOʻLASIZ!
Salom inson zoti yaratilgandan buyon davom etib kelmoqda. Salomlashish islomning shiori va Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sunnatlari boʻlib, oʻzida tinchlik, mehrmuhabbat, doʻstlik va yaxshiliklarni mujassam etgan. Inson ayniqsa iztirobga tushganda, qorongʻu tunlarda va choʻlu biyobonda yolgʻiz qolganda bu fazilatning qadrini sezadi. Salom bergan kishi birodariga tinchlik va xursandchilik bagʻishlaydi. Undan …
BatafsilIJTIMOIY YIGʻIN ODOBLARI
Jamiyatdagi muammolarning yechimini topish va turli fikrlarni eshitib, toʻgʻri qaror chiqarish uchun ijtimoiy yigʻinlar oʻtkaziladi. Qayerda inson yo jamoa manfaatlari uchun suhbat boʻlsa, u foydali, botil soʻzlar gapirilsa, gʻiybat, chaqimchilik va boʻhton qilinsa, aksincha, zararli yigʻin boʻladi. Qurʼoni karimda foydali yigʻinlar haqida Alloh taoloning bunday koʻrsatmasi bor: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ …
BatafsilYAXSHI DAM – MЕHNATGA HAMDAM
Kecha va kunduz ulugʻ neʼmatlardir. Inson kechasi uxlab dam oladi, kunduzi tirikchilik qiladi. Alloh taolo aytadi: ﴿وَجَعَلْنَا نَوْمَكُمْ سُبَاتًا﴾ Uyqungizni (badaningiz va asablaringiz uchun) orom qildik. ﴿وَجَعَلْنَا اللَّيْلَ لِبَاسًا﴾ Kechani libos qildik. ﴿وَجَعَلْنَا النَّهَارَ مَعَاشًا﴾ Kunduzni esa, tirikchilik vaqti qildik[1]. Boshqa oyati karimada esa bunday deydi: ﴿وَهُوَ الَّذِي يَتَوَفَّاكُمْ بِاللَّيْلِ وَيَعْلَمُ مَا …
BatafsilINSON BЕHUDA NARSALARNI TARK ETISHI DININING GOʻZALLIGIDANDIR
Bir hadis sharhi Paygʻambarimiz sollallohu alayhi vasallamning muborak hadislari hayotning barcha jabhalarini qamrab oladi. Inson oʻziga toʻgʻri kelmaydigan, yarashmaydigan, foyda bermaydigan narsalarni tark etishi uning dini goʻzalligining alomati ekanligi haqidagi hadislar shular jumlasidandir. Ulamolar shunday hadisi shariflardan birini qanday sharhlagani va unda bayon etilgan odob-axloqqa oid masalalarni koʻrib chiqsak. Abu …
Batafsil