ALLOMALAR

Buyuk mujtahid imom, koʻzga koʻringan hadis ilmi ustasi, huquqshunos, tarixshunos olim, sufiy, faylasuf  hamda X asrda Islomning eng yirik mujtahid imomlaridan va islohotchilaridan biri, deyarli barcha islom ilmiga oid asarlar muallifi alloma, hofizlarning eng oxirgisi Jaloliddin Suyutiy hijriy 849 yilning Rajab oyi dushanba kuni shomdan keyin[1] (m.1445 yil) Asyut, Qohirada tavallud …

Jaloliddin Rumiy tasavvuf ilmining yirik piri komillaridan boʻlishi bilan birga Yaqin va Oʻrta Sharq xalqlari ijtimoiy-falsafiy tafakkurining yirik bilimdoni boʻlgan mutafakkir hamda islom dini va shariat ahkomlari mazmun-mohiyatini chuqur anglab yetgan zabardast ilohiyot ulamosi hamdir. Shuning uchun Rumiy tasavvufiy taʼlimotining, shu jumladan, inson maʼnaviy kamoloti haqidagi qarashlarini yoritishda ularning falsafiy …

Markaziy Osiyo xalqlari madaniyatini oʻrta asr sharoitida dunyo madaniyatining oldingi qatoriga olib chiqqan buyuk mutafakkirlardan biri Abu Ali ibn Sino boʻlib, u Yevropada Avitsenna nomi bilan mashhurdir. Ibn Sino (asl ismi Husayn, otasining ismi Abdulloh) Buxoroning Afshona qishlogʻida hijriy 370 (980) yilning safar oyida, amaldor oilasida tugʻildi. 986 yilda ibn …

Abu Dardo roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “U kishi Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning: «Kim ilm talab qilish yoʻliga yursa, Alloh unga jannat yoʻlini oson qilib qoʻyadi. Albatta, farishtalar tolibi ilmni rozi qilish uchun qanotlarini qoʻyadilar. Albatta, olimga osmondagi zotlar, yerdagi zotlar, hatto suvdagi baliqlar ham istigʻfor aytadilar. Olimning obiddan fazli xuddi …

Ulamolardan bir toifa borki, ilmi va dunyoqarashi keng boʻlgani sababli yozgan asarlari ilm-maʼrifatning turfa-turfa sohalarini qamrab oladi. Abdulhay Laknaviy ham turli fanlarga oid koʻplab asar yozgan. Bu uning ilmi va iqtidori kengligi, aql-zakovati va maqomining ulugʻligidan guvohlik beradi. Alloma qoldirgan ilmiy meros ilmni jamlash, tahqiq va tahrir qilingani bilan boshqa …

Movarounnahr islomiy merosi oʻz sohasining har bir yoʻnalishida mumtoz darajaga yetganligi barchaga maʼlum. Ammo bu boradagi yangidan-yangi jihatlarni kashf etish bugungi kunimizgacha davom etmoqda va aniqki, kelajakda ham keng koʻlamda davom etadi. Zamonaviy tadqiqotlar doimiy tarzda uning asarlaridagi yangi qirralarini kashf etishda davom etayotgan yurtimizning jahonga mashhur olimlaridan biri Abu …

IX-XII asrlar Sharqda ilm-fan yuksak darajada rivojlangani bois Sharq Renessansi deb eʼtirof etilgan. Ayniqsa, oʻsha davrlarda yurtimizning koʻhna va qadimiy Xorazm, Buxoro, Samarqand, Kesh, Nasaf, Termiz, Shosh, Fargʻona, Afshona, Zamaxshar, Sogʻarj, Dabusiya kabi shahar va qishloqlari ilm-fan va madaniyat oʻchogʻi hisoblangan. Shu bois, u joylardan yetishib chiqqan allomalar oʻzining ilmiy …

Mulla Ali al-Qori XVI asrning eng yetuk allomalaridan boʻlib, muhaddis, faqih, usul olimi, mufassir, mutakallim, mutasavvif, tarixchi, qiroat, munozara, lugʻat va nahv olimi va adib, oʻz asrining tengsiz namoyondasi hisoblanadi. U kishining ismi Ali, otasining ismi Sulton Muhammad boʻlgan. Hirotda tugʻilgani uchun “Hiraviy”, Makkada istiqomat qilgani uchun Makkiy nisbalari bilan …