Imom Buxoriyning shogirdlari nihoyatda koʻp boʻlgan. Ular safida mashhur muhaddislar Muslim ibn Hajjoj, Imom Termiziy, Imom Nasoiy, Ibrohim ibn Maʼqil Nasafiy, Hammod ibn Shokir Nasafiy, Abu Abdulloh Muhammad ibn Yusuf Firabriy, Abu Talha Mansur ibn Muhammad Pazdaviy, Abu Abdulloh Mahomiliy va boshqa ulugʻ olimlar bor. Ilm ahli oʻz kitobini yetkazishda …
Batafsil
Sakkokiy (XV asr). Toʻliq ismi, tugʻilgan va vafot etgan yillari nomaʼlum. Samarqandda Xalil Sulton (1405-09) va Ulugʻbek hukmronligi davrida yashab, ijod etgan. Alisher Navoiy Sakkokiy ijodiga yuksak baho bergan: “Turkiy alfozining bulagʻosindin Mavlono Sakkokiy ham Lutfiylarkim, birining shirin abyotining ishtihori Turkistonda bagʻoyat va birining latif gʻazaliyotining intishori Iroq va Xurosonda …
Batafsil
Abdurahmon Jomiy (1414-1492). Nuriddin Abdurahmon ibn Ahmad – fors-tojik shoiri, naqshbandiylik tariqatining yirik vakili. Jomiyning ota-bobolari asli Dashtdan boʻlib, Jomda, keyinchalik Hirotda hayot kechirgan. Jomiy madrasa yoshidan ancha erta Hirotdagi “Dilkash” (Navoiy maʼlumotiga koʻra, “Nizomiya”) madrasasiga kirib, oʻz davrining taniqli til, adabiyot olimlari va mudarrislari qoʻlidaa tahsil olgan. Keyinroq bilimini …
Batafsil
Hasadning manbai xasislikdir, chunki baxil oʻzida boʻlgan narsaning boshqa odamlarning qoʻlida boʻlishini istamaydi. Olim oʻta baxillikni ifodalashda arabcha shuhh atamasini qoʻllaydi. Baxil xudoning bandalariga nafaqat oʻzidagi neʼmatlarni, balki Alloh xazinasidan boʻlganlarini ham bergisi kelmaydi. Shuning uchun uning baxilligi eng yomonidir. Hasadli kishi birovga ilm, davlat va qalbga muhabbat yoxud boshqa …
Batafsil
Gʻiyosuddin al-Koshiy (vafoti – 1429 yil). Jamshid ibn Masʼud ibn Mahmud Gʻiyosuddin al-Koshiy – XIV-XV asrda riyoziyotchilar, tabiblar va hunarmandlari bilan shuhrat qozongan Koshonda tugʻilgan. U yoshlik yillarini Koshonda oʻtkazib, riyoziyot va falakiyot ilmi bilan shugʻullangan, qadimgi grek va eron olimlarning asarlarini tarjima qilib, ularga sharhlar yozgan. Al-Koshiy tabobat, mantiq, …
Batafsil
Abu Homid Muhammad Gʻazzoliy (450/1058-505/1111) oʻz davrining mashhur olim, faqih, mutasavvuf va faylasuflaridan boʻlib, Islom tamaddunining “oltin asri”da eng koʻzga koʻringan, kuchli zakosi bilan yorqin namoyon boʻlgan mutafakkirlardan biri edi. Gʻazzoliy 1058 yilda Tusda dunyoga kelgan, yoshligidanoq islom dini asoslari, fiqh va kalomni oʻrganib, Juvayniy, Rozkoniy, Farmadiy kabi olimlardan taʼlim …
Batafsil
(4-qism)Qozizoda Rumiy. Mirzo Ulugʻbek davrida Samarqandda yashab ijod etgan bu olimning toʻliq ismi Muso ibn Mavlono Muhammad ibn Qozi Mahmud boʻlib, oʻz davrida va undan keyin ham Qozizoda Rumiy nomi bilan shuhrat qozongan. Olim taxminan 1360 yilda Brussa (Kichik Osiyo) shahrida tugʻilgan. Qozizoda Rumiyning ilmiy faoliyati asosan Samarqandda oʻtgan. U …
Batafsil
(3-qism) Nishopurdan Samarqandga kelib taʼlim olgan mutafakkir Gʻiyosiddin Abulfath Umar ibn Ibrohim Xayyom Nishopuriy (1048-1131) qoraxoniylar qurdirgan oliy madrasada ilm olib, matematik, astronom, faylasuf, shoir va tabib boʻlib yetishgan. U matematika ilmida koʻplab kashfiyotlar qilgan, hozir Nyuton binomi deb atalgan matematik hisob usulini aynan u kashf qilgan, astronom sifatida 1074 yildan …
Batafsil
(2-qism)Movarounnahr allomalari ijodida Abu Abbos Maʼmun ibn Maʼmun (Maʼmun II) davrida tashkil etilgan Xorazm Maʼmun akademiyasi (980-1037) alohida oʻrin egallaydi. Bu ilmiy guruh – akademiya oʻz davrining zabardast olimlari – Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali ibn Sino, Abu Nasr Iroq (vaf.1039), Abu Sahl Masihiy, Abul-Xayr Hammor, Abu Mahmud Hamid ibn …
Batafsil
(1-qism)Bu olimlar jahon faniga qanday hissa qoʻshishgan? Al-Xorazmiy nol (sifr) raqamini kashf qilib, oʻnlik sanoq sistemasini isteʼmolga kiritdi, insoniyatga algebra fanini, algoritmik tartibot sistemasini inʼom qildi. Bugungi informatsion texnologiya ildizi Al-Xorazmiyning shu kashfiyotiga borib taqaladi. Uning astrolyabiyani ixtiro qilganligi, “Aljabr val-muqobala”, “Astronomik jadvallar”, “Hind sanoq sistemasi haqidagi risola”, “Quyosh soatlari …
Batafsil
Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi bukhari.uz