Abu Jaʼfar Muhammad ibn Muhammad ibn Hasan Nosiriddin Tusiy hayoti va faoliyati bilan falsafa tarixida oʻz oʻrniga ega buyuk donishmand va ensiklopedik olim sifatida islom falsafasining rivojlanishida unutilmas va abadiy iz qoldirgan. Uning faoliyati nafaqat Sharq va Gʻarb tamadduni rivojiga taʼsir qildi, oddiy xalqdan to ziyolilargacha hammaning hurmatiga sazovor boʻldi. …
Batafsil
Abul Fazl Muhammad ibn Muhammad ibn Ahmad ibn Abdulloh ibn Abdulmajid ibn Ismoil Sulamiy Marvaziy Balxiy 855 yili Marv shahrida tugʻilgan. Samʼoniyning maʼlumotiga koʻra, u Buxoro qozikaloni boʻlgan va Somoniylar amiri Nuh ibn Nasrga fiqhdan taʼlim bergan. Amir katta hurmat va ixlos bilan uni bosh vazir etib tayinlagan. Abdulkarim …
Batafsil
Musulmon jamiyatida alohida hurmat-eʼtiborga sazovor boʻlgan xonadonlar (sakral oilalar) doimo siyosiy va madaniy-maʼnaviy hayotda muhim rol oʻynab kelgan. Oʻtmishda nafaqat Paygʻambarimiz Muhammad alayhissalomning toʻgʻridan-toʻgʻri avlodlari boʻlmish sayyidlar balki choryorlar avlodlari sifatida nasab va hasabga ega xoʻjalar ham koʻp imtiyozlardan foydalangan. Ayniqsa, islom olamida yuksak hurmatga sazovor boʻlgan Abu Bakr Siddiq …
Batafsil
Imom Buxoriyning shogirdlari nihoyatda koʻp boʻlgan. Ular safida mashhur muhaddislar Muslim ibn Hajjoj, Imom Termiziy, Imom Nasoiy, Ibrohim ibn Maʼqil Nasafiy, Hammod ibn Shokir Nasafiy, Abu Abdulloh Muhammad ibn Yusuf Firabriy, Abu Talha Mansur ibn Muhammad Pazdaviy, Abu Abdulloh Mahomiliy va boshqa ulugʻ olimlar bor. Ilm ahli oʻz kitobini yetkazishda …
Batafsil
Sakkokiy (XV asr). Toʻliq ismi, tugʻilgan va vafot etgan yillari nomaʼlum. Samarqandda Xalil Sulton (1405-09) va Ulugʻbek hukmronligi davrida yashab, ijod etgan. Alisher Navoiy Sakkokiy ijodiga yuksak baho bergan: “Turkiy alfozining bulagʻosindin Mavlono Sakkokiy ham Lutfiylarkim, birining shirin abyotining ishtihori Turkistonda bagʻoyat va birining latif gʻazaliyotining intishori Iroq va Xurosonda …
Batafsil
Abdurahmon Jomiy (1414-1492). Nuriddin Abdurahmon ibn Ahmad – fors-tojik shoiri, naqshbandiylik tariqatining yirik vakili. Jomiyning ota-bobolari asli Dashtdan boʻlib, Jomda, keyinchalik Hirotda hayot kechirgan. Jomiy madrasa yoshidan ancha erta Hirotdagi “Dilkash” (Navoiy maʼlumotiga koʻra, “Nizomiya”) madrasasiga kirib, oʻz davrining taniqli til, adabiyot olimlari va mudarrislari qoʻlidaa tahsil olgan. Keyinroq bilimini …
Batafsil
Hasadning manbai xasislikdir, chunki baxil oʻzida boʻlgan narsaning boshqa odamlarning qoʻlida boʻlishini istamaydi. Olim oʻta baxillikni ifodalashda arabcha shuhh atamasini qoʻllaydi. Baxil xudoning bandalariga nafaqat oʻzidagi neʼmatlarni, balki Alloh xazinasidan boʻlganlarini ham bergisi kelmaydi. Shuning uchun uning baxilligi eng yomonidir. Hasadli kishi birovga ilm, davlat va qalbga muhabbat yoxud boshqa …
Batafsil
Gʻiyosuddin al-Koshiy (vafoti – 1429 yil). Jamshid ibn Masʼud ibn Mahmud Gʻiyosuddin al-Koshiy – XIV-XV asrda riyoziyotchilar, tabiblar va hunarmandlari bilan shuhrat qozongan Koshonda tugʻilgan. U yoshlik yillarini Koshonda oʻtkazib, riyoziyot va falakiyot ilmi bilan shugʻullangan, qadimgi grek va eron olimlarning asarlarini tarjima qilib, ularga sharhlar yozgan. Al-Koshiy tabobat, mantiq, …
Batafsil
Abu Homid Muhammad Gʻazzoliy (450/1058-505/1111) oʻz davrining mashhur olim, faqih, mutasavvuf va faylasuflaridan boʻlib, Islom tamaddunining “oltin asri”da eng koʻzga koʻringan, kuchli zakosi bilan yorqin namoyon boʻlgan mutafakkirlardan biri edi. Gʻazzoliy 1058 yilda Tusda dunyoga kelgan, yoshligidanoq islom dini asoslari, fiqh va kalomni oʻrganib, Juvayniy, Rozkoniy, Farmadiy kabi olimlardan taʼlim …
Batafsil
(4-qism)Qozizoda Rumiy. Mirzo Ulugʻbek davrida Samarqandda yashab ijod etgan bu olimning toʻliq ismi Muso ibn Mavlono Muhammad ibn Qozi Mahmud boʻlib, oʻz davrida va undan keyin ham Qozizoda Rumiy nomi bilan shuhrat qozongan. Olim taxminan 1360 yilda Brussa (Kichik Osiyo) shahrida tugʻilgan. Qozizoda Rumiyning ilmiy faoliyati asosan Samarqandda oʻtgan. U …
Batafsil
Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi bukhari.uz