Muhammad ibn Ismoil Buxoriy yashagan (194-256 h./810-870 m.) davrda ahli sunna va jamoaning ikki aqidaviy qanoti – ashʼariylar va moturidiylar shakllanib ulgurmagan edi. Abulhasan Ashʼariy (260-324 h./874-936 m.) va Abu Mansur Moturidiy (256-333 h./870-944 m.) Imom Buxoriyning vafotidan keyin tugʻilgan. Shuning uchun ham Imom Buxoriyning aqidasi sahobalar, tobeinlar va tabʼa …
Batafsil
Muhaddis, faqih, usuliy, mantiqiy, mutakallim, tarixchi, tadqiqotchi, tanqidchi olim shayx Abulhasanot Muhammad Abdulhay Ansoriy Laknaviy Hindiy 1848 yil oktyabr oyining 23 kuni Hindistonning Bonda shaharchasida ziyoli oilasida dunyoga kelgan. Allomani bu ism bilan otasi nomlagan. U bu haqda bunday degan: “Ismim Abdulhay. Otam tugʻilganimning yettinchi kunida, shu ismning barakasidan umri …
Batafsil
Subhidam har kimki Haqqa aylar roz, Haq Subhon qutlugʻ yoʻl aylar sarafroz. Shayx Xudoydod Valiy Movarounnahr tasavvuf taʼlimotida yassaviya tariqati muhim oʻrin tutadi. Uning markazi Turkistonda shakllangan boʻlsa, keyinchalik taʼlimot Toshkent, Fargʻona, Samarqand, Buxoro, Xorazm, Nasaf, Hirot kabi shaharlar boʻylab tarqaldi. Yassaviya tariqatining taraqqiy etishida Samarqandda faoliyat olib borgan tasavvuf …
Batafsil
Koʻhna Buxoro oʻzining pokiza zaminida koʻplab buyuk allomalarni yetishtirgan. Ular qoldirgan asarlar necha asrlarki islom olamida muhim manba sifatida eʼtirof etib kelinadi. Allomalarning sermahsul mehnati sabab bu shahar “Qubbatul Islom” (“Islom dini gumbazi”) degan sharafga munosib koʻrilgan. Buxoro madrasalarining yetuk vakillaridan biri, hanafiy mazhabi davomchisi Mahmud Buxoriydir. Uning toʻliq ismi …
Batafsil
“Sahihul Buxoriy”ni Imom Buxoriyning oʻzidan juda koʻp odam eshitgan. Bu haqida Imom Buxoriyning eng mashhur shogirdi Abu Abdulloh Muhammad ibn Yusuf Firabriy (231-320/846-932): “Muhammad ibn Ismoil Buxoriyning “Sahihul Buxoriy” kitobini muallifni oʻzidan men bilan birga toʻqson mingga yaqin kishi tinglagan. Bu kitobni Imom Buxoriyning oʻzidan rivoyat qiladigan mendan boshqa biror …
Batafsil
Keyingi paytlarda naqshbandiya-mujaddidiya tariqati namoyandalarining hayoti va faoliyati hamda silsilasi toʻgʻrisida turli fikr-mulohazalar bildirilyapti va bu borada oʻz navbatida har xil savollar ham koʻtarilgan. Bundan naqshbandiya va uning turli tarmoqlari hali ham mukammal oʻrganilmaganligi va tadqiqot uchun koʻplab muammolar borligini alohida taʼkidlash kerak. Agar biz mazkur tariqatning silsila va nasl-nasab …
Batafsil
IX-XII asrlar islom olamida ilm-fan rivojining oltin davri deb eʼtirof etilgan. Koʻplab manbalarda ayni oʻsha davrda Bujayriy nisbasi bilan tanilib, samarali ijod qilgan allomalar hayoti va ilmiy merosi haqidagi maʼlumotlarni uchratish mumkin. Ulardan biri Abu Hafs Bujayriy boʻlib, u zotning toʻliq ismi Abu Hafs Umar ibn Muhammad ibn Bujayr ibn …
Batafsil
Islom olamida katta nufuzga ega boʻlgan imom, faqih, kalom ilmining moturidiylik aqidaviy mazhabi asoschisi Abu Mansur Muhammad ibn Muhammad ibn Mahmud Hanafiy Moturidiy Samarqandiy boʻlib, u Samarqandning Moturid qishlogʻida tavallud topgan. Tugʻilgan yillari haqida tarixiy manbalarda qatʼiy maʼlumot yoʻq, lekin taqribiy yoki taxminiy sanalar berilgan. Masalan, uning abbosiy xalifalardan …
Batafsil
Moturidiylik Imom Abu Hanifa qarashlarining Abu Mansur Moturidiy (vaf. 333/944 y.) tomonidan rivojlantirilib, tizimlashtirilgan va asos solingan aqidaviy mazhabdir. Bunga koʻra, moturidiylik va hanafiylik oʻrtasida juda yaqin aloqa mavjud. Shu bilan birga moturidiylikning asosi hanafiylik ekani borasida ulamolar yakdil fikrdalar. VIII asr boshidan eʼtiboran hanafiylik Xuroson, ayniqsa, Samarqanddan tortib Movarounnahrning barcha …
Batafsil
Mustaqillikka erishganimizdan keyin yurtimizda koʻplab sohalarda islohotlar oʻtkazildi. Ajdodlarimizdan qolgan buyuk merosni oʻqib-oʻrganish, ilmiy tahlil qilish, muqaddas qadamjolarni qayta tiklash kabi ezgu maqsadlar ila qilinayotgan ishlarning sanogʻiga yetish qiyin. Ana shunday ezgu va xayrli ishlardan biri Markaziy Osiyoning buyuk allomalaridan biri hisoblangan vatandoshimiz Hofiziddin Abu Barakot Abdulloh ibn Ahmad ibn …
Batafsil
Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi bukhari.uz