Home / ALLOMALAR (page 15)

ALLOMALAR

XORAZMNING BIZ BILMAGAN MUHADDIS VA TARIXCHISI

Ilm-fan taraqqiyotida xorazmlik olimlarning xizmati katta boʻlgan. Bu yurtning yetuk mutafakkirlari ilmning turli sohalarida samarali ijod qilgan. Shunday zotlardan biri Mahmud ibn Muhammad Xorazmiydir. Uning toʻliq ismi – Mahmud ibn Muhammad ibn Abbos ibn Arslon Mazhariddin Xorazmiy. Ibn Abbosiy nomi bilan ham tanilgan. 1099 yilning avgust oyida Xorazmda tugʻilgan. Alloma …

Batafsil

NOSIRIDDIN TUSIY DUNYOQARASHINING SHAKLLANISHIGA TAʼSIR ETGAN IJTIMOIY-SIYOSIY VAZIYAT VA MAʼNAVIY MUHIT(2-qism)

Geografiya sohasida Hamdulloh Mustavfi Qazviniy (1282-1350) va Abdurashid Saloh ibn Nuri Bakuvi (1360-1430) geografik asarlarining mohiyati va dalillarining aniqligi bilan mashhur boʻlgan. Bu asarlar orasida Hamidulloh Qazviniyning “Koʻngil nashʼasi” nomli asari alohida ahamiyatga ega. Mashhur sayyoh, geograf, iqlimshunos Abdurashid Saloh ibn Nuri Bakuviyning “Kitob tayaxis al-asar va ajoyib al-Malik al-Qahhor” …

Batafsil

NOSIRIDDIN TUSIY DUNYOQARASHINING SHAKLLANISHIGA TAʼSIR ETGAN IJTIMOIY-SIYOSIY VAZIYAT VA MAʼNAVIY MUHIT

Abu Jaʼfar Muhammad ibn Muhammad ibn Hasan Nosiriddin Tusiy hayoti va faoliyati bilan falsafa tarixida oʻz oʻrniga ega buyuk donishmand va ensiklopedik olim sifatida islom falsafasining rivojlanishida unutilmas va abadiy iz qoldirgan. Uning faoliyati nafaqat Sharq va Gʻarb tamadduni rivojiga taʼsir qildi, oddiy xalqdan to ziyolilargacha hammaning hurmatiga sazovor boʻldi. …

Batafsil

ABUL FAZL MUHAMMAD MARVAZIY HAYOTI VA ILMIY MЕROSI

Abul Fazl Muhammad ibn Muhammad ibn Ahmad ibn Abdulloh ibn Abdulmajid ibn Ismoil Sulamiy Marvaziy Balxiy 855 yili Marv shahrida tugʻilgan. Samʼoniyning maʼlumotiga koʻra, u Buxoro qozikaloni boʻlgan va Somoniylar amiri Nuh ibn Nasrga fiqhdan taʼlim bergan. Amir katta hurmat va ixlos bilan uni bosh vazir etib tayinlagan.   Abdulkarim …

Batafsil

BURHONIDDIN MARGʻINONIY NASABI VA AVLODLARI TAQDIRI

Musulmon jamiyatida alohida hurmat-eʼtiborga sazovor boʻlgan xonadonlar (sakral oilalar) doimo siyosiy va madaniy-maʼnaviy hayotda muhim rol oʻynab kelgan. Oʻtmishda nafaqat Paygʻambarimiz Muhammad alayhissalomning toʻgʻridan-toʻgʻri avlodlari boʻlmish sayyidlar balki choryorlar avlodlari sifatida nasab va hasabga ega xoʻjalar ham koʻp imtiyozlardan foydalangan. Ayniqsa, islom olamida yuksak hurmatga sazovor boʻlgan Abu Bakr Siddiq …

Batafsil

IMOM BUXORIYNING NASAFLIK SHOGIRDI

Imom Buxoriyning shogirdlari nihoyatda koʻp boʻlgan. Ular safida mashhur muhaddislar Muslim ibn Hajjoj, Imom Termiziy, Imom Nasoiy, Ibrohim ibn Maʼqil Nasafiy, Hammod ibn Shokir Nasafiy, Abu Abdulloh Muhammad ibn Yusuf Firabriy, Abu Talha Mansur ibn Muhammad Pazdaviy, Abu Abdulloh Mahomiliy va boshqa ulugʻ olimlar bor. Ilm ahli oʻz kitobini yetkazishda …

Batafsil

FAN TARAQQIYOTIDA MOVAROUNNAHRLIK ULAMOLARNING OʻRNI (8-qism)

Sakkokiy (XV asr). Toʻliq ismi, tugʻilgan va vafot etgan yillari nomaʼlum. Samarqandda Xalil Sulton (1405-09) va Ulugʻbek hukmronligi davrida yashab, ijod etgan. Alisher Navoiy Sakkokiy ijodiga yuksak baho bergan: “Turkiy alfozining bulagʻosindin Mavlono Sakkokiy ham Lutfiylarkim, birining shirin abyotining ishtihori Turkistonda bagʻoyat va birining latif gʻazaliyotining intishori Iroq va Xurosonda …

Batafsil

FAN TARAQQIYOTIDA MOVAROUNNAHRLIK ULAMOLARNING OʻRNI (7-qism)

Abdurahmon Jomiy (1414-1492). Nuriddin Abdurahmon ibn Ahmad – fors-tojik shoiri, naqshbandiylik tariqatining yirik vakili. Jomiyning ota-bobolari asli Dashtdan boʻlib, Jomda, keyinchalik Hirotda hayot kechirgan. Jomiy madrasa yoshidan ancha erta Hirotdagi “Dilkash” (Navoiy maʼlumotiga koʻra, “Nizomiya”) madrasasiga kirib, oʻz davrining taniqli til, adabiyot olimlari va mudarrislari qoʻlidaa tahsil olgan. Keyinroq bilimini …

Batafsil

ABU HOMID GʻAZZOLIYNING “BIDOYATUL HIDOYA” ASARIDA QALB GUNOHLARI TOʻGʻRISIDA(2-qism)

Hasadning manbai xasislikdir, chunki baxil oʻzida boʻlgan narsaning boshqa odamlarning qoʻlida boʻlishini istamaydi. Olim oʻta baxillikni ifodalashda arabcha shuhh atamasini qoʻllaydi. Baxil xudoning bandalariga nafaqat oʻzidagi neʼmatlarni, balki Alloh xazinasidan boʻlganlarini ham bergisi kelmaydi. Shuning uchun uning baxilligi eng yomonidir. Hasadli kishi birovga ilm, davlat va qalbga muhabbat yoxud boshqa …

Batafsil