Tabobat ilmining bilimdoni, buyuk hakim Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan vrach, tibbiyot fanlari nomzodi Buxoro amiri Olimxonning xos tabibi “Hakim” taxallusi bilan ijod qilgan Moʻminjon Hakim oʻz xotiralarida Buxorodagi mashhur oʻn bir muftiyning biri shayx, faqih, muhaddis, mufassir domlo Abduroziq Margʻinoniy toʻgʻrisida qimmatli maʼlumotlarni bayon etganki, bu maʼlumotlar boshqa adabiyotlarda uchramaydi. Moʻminjon …
Batafsil
Movarounnahr fiqh maktabining yirik vakili Shayxulislom Burhonuddin Margʻinoniyning asl ismi Ali ibn Abu Bakr ibn Abduljalil Fargʻoniy Rishdoniy Margʻinoniydir. Burhonuddin Margʻinoniy 1118 yili rajab oyining sakkizinchi kuni dushanbada choshgoh payti tavallud topgan. Dastlabki saboqni Margʻilonda olgan alloma yoshligidayoq Qurʼoni karimni yodlab, hadis ilmidan mukammal taʼlim olgan. Keyinchalik Movarounnahrning oʻsha davrdagi …
Batafsil
Ilk oʻrta asrlardan temuriylar davriga qadar Markaziy Osiyo xalqlari ijtimoiy-siyosiy, adabiy-madaniy hayotida oʻzining ilmiy-ijodiy merosi va pedagogik faoliyati bilan chuqur iz qoldirgan mutafakkirlardan bir guruhi Abulaysiylar xonadonining vakillaridir. Boy ilmiy merosi bilan tarixda nom qoldirgan bu xonadon va uning taniqli namoyandalarining nomlari bugunga qadar turli mazmundagi ilmiy ishlarda: ensiklopediya, lugʻat, …
Batafsil
Muhammad ibn Ismoil Buxoriy yashagan (194-256 h./810-870 m.) davrda ahli sunna va jamoaning ikki aqidaviy qanoti – ashʼariylar va moturidiylar shakllanib ulgurmagan edi. Abulhasan Ashʼariy (260-324 h./874-936 m.) va Abu Mansur Moturidiy (256-333 h./870-944 m.) Imom Buxoriyning vafotidan keyin tugʻilgan. Shuning uchun ham Imom Buxoriyning aqidasi sahobalar, tobeinlar va tabʼa …
Batafsil
Muhaddis, faqih, usuliy, mantiqiy, mutakallim, tarixchi, tadqiqotchi, tanqidchi olim shayx Abulhasanot Muhammad Abdulhay Ansoriy Laknaviy Hindiy 1848 yil oktyabr oyining 23 kuni Hindistonning Bonda shaharchasida ziyoli oilasida dunyoga kelgan. Allomani bu ism bilan otasi nomlagan. U bu haqda bunday degan: “Ismim Abdulhay. Otam tugʻilganimning yettinchi kunida, shu ismning barakasidan umri …
Batafsil
Subhidam har kimki Haqqa aylar roz, Haq Subhon qutlugʻ yoʻl aylar sarafroz. Shayx Xudoydod Valiy Movarounnahr tasavvuf taʼlimotida yassaviya tariqati muhim oʻrin tutadi. Uning markazi Turkistonda shakllangan boʻlsa, keyinchalik taʼlimot Toshkent, Fargʻona, Samarqand, Buxoro, Xorazm, Nasaf, Hirot kabi shaharlar boʻylab tarqaldi. Yassaviya tariqatining taraqqiy etishida Samarqandda faoliyat olib borgan tasavvuf …
Batafsil
Koʻhna Buxoro oʻzining pokiza zaminida koʻplab buyuk allomalarni yetishtirgan. Ular qoldirgan asarlar necha asrlarki islom olamida muhim manba sifatida eʼtirof etib kelinadi. Allomalarning sermahsul mehnati sabab bu shahar “Qubbatul Islom” (“Islom dini gumbazi”) degan sharafga munosib koʻrilgan. Buxoro madrasalarining yetuk vakillaridan biri, hanafiy mazhabi davomchisi Mahmud Buxoriydir. Uning toʻliq ismi …
Batafsil
“Sahihul Buxoriy”ni Imom Buxoriyning oʻzidan juda koʻp odam eshitgan. Bu haqida Imom Buxoriyning eng mashhur shogirdi Abu Abdulloh Muhammad ibn Yusuf Firabriy (231-320/846-932): “Muhammad ibn Ismoil Buxoriyning “Sahihul Buxoriy” kitobini muallifni oʻzidan men bilan birga toʻqson mingga yaqin kishi tinglagan. Bu kitobni Imom Buxoriyning oʻzidan rivoyat qiladigan mendan boshqa biror …
Batafsil
Keyingi paytlarda naqshbandiya-mujaddidiya tariqati namoyandalarining hayoti va faoliyati hamda silsilasi toʻgʻrisida turli fikr-mulohazalar bildirilyapti va bu borada oʻz navbatida har xil savollar ham koʻtarilgan. Bundan naqshbandiya va uning turli tarmoqlari hali ham mukammal oʻrganilmaganligi va tadqiqot uchun koʻplab muammolar borligini alohida taʼkidlash kerak. Agar biz mazkur tariqatning silsila va nasl-nasab …
Batafsil
IX-XII asrlar islom olamida ilm-fan rivojining oltin davri deb eʼtirof etilgan. Koʻplab manbalarda ayni oʻsha davrda Bujayriy nisbasi bilan tanilib, samarali ijod qilgan allomalar hayoti va ilmiy merosi haqidagi maʼlumotlarni uchratish mumkin. Ulardan biri Abu Hafs Bujayriy boʻlib, u zotning toʻliq ismi Abu Hafs Umar ibn Muhammad ibn Bujayr ibn …
Batafsil
Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi bukhari.uz