“Sahihul Buxoriy”ni muallifdan eshitgan roviylarning orasida Abu Abdulloh Firabriy (231-320/846-932) alohida oʻrin tutadi. Alloh taolo unga Imom Buxoriy bilan uchrashish va undan hadis eshitish uchun bir nechta sabablarni taqdir qilgan va koʻp xayrli ishlarga muyassarlik bilan xoslagan. Shu sabab uning rivoyati rivoyatlarning eng yaxshisi, eng toʻligʻi va sanadi oliysiga aylangan. …
BatafsilALLOMALAR MЕROSINING ILMIY-MAʼRIFIY AHAMIYATI
Oʻzbekiston zamini buyuk allomalarni yetishtirgan va dunyo tamadduniga bebaho maʼnaviy xazina tuhfa etgan zamindir. Bu zamindan islom ilmi va madaniyati rivojiga ulkan hissa qoʻshgan buyuk muhaddisu faqihlar, mutasavviflar, ijodkorlar yetishib chiqqan. Chunonchi, mintaqamizda yuksak tamaddun IX-XI asrlarda yuqori bosqichga yetgan boʻlsa-da, maʼrifiy takomil ildizlari uzoq tarixga borib taqaladi. Ajdodlarimizning maʼrifiy …
BatafsilMUHAMMAD YUNINIYNING “SAHIHUL BUXORIY” ASARIGA YOZILGAN “YUNINIY” NUSXASI
“Sahihul Buxoriy” asarining eng koʻp tarqalgan va dunyo boʻyicha muhaddislar, shorihlar va olimlar tayanch manba sifatida foydalangani bu “Yuniniy” nusxasidir. Sakkizinchi hijriy asrdan keyin yetishib chiqqan barcha muhaddislar undan asos va asl manba sifatida foydalangan. “Sahihul Buxoriy”ning mashhur shorihlari Ibn Hajar Asqaloniy, Badriddin Ayniy, Qistaloniy va boshqalar taʼlif etgan mashhur …
BatafsilALISHЕR NAVOIY HAYOTI VA FAOLIYATIGA OID QIMMATLI TARIXIY MANBA (falsafiy-tarixiy tahlil)
Hozirgi murakkab va ziddiyatli davrda “milliy-diniy qadriyatlarimizni asrab-avaylash va rivojlantirish, shu asosda yosh avlodni ezgu umuminsoniy gʻoyalar ruhida tarbiyalash, ularda maʼnaviy va maʼrifiy qarashlarimizga yot boʻlgan zararli taʼsirlarga qarshi mafkuraviy immunitetni kuchaytirish” [1] muhim vazifalardan hisoblanadi. Shu nuqtai nazardan qaraganda, buyuk mutafakkir va shoir Alisher Navoiyning yaxshilik, ezgulik, fidoyilik, bagʻrikenglik, …
BatafsilIMOM TЕRMIZIY – FIQHIY IJTIHOD MAKTABI NAMOYANDASI SIFATIDA
Maʼlumki, islom dini VII asrda Movarounnahr diyorlarida yoyila boshlagan. Xalqimiz buni faqatgina diniy taʼlimot sifatida qabul qilibgina qolmay, balki u bilan bogʻliq ilmlarni yangi pogʻonaga koʻtardi va islomning ilmiy jihatdan yuksalishida beqiyos hissa qoʻshdi. Allomalarimizning ilmiy va diniy-maʼrifiy merosida hadis toʻplamlarining ahamiyati beqiyos. Bu borada Movarounnahr muhaddislarining hadis ilmida tutgan …
BatafsilSIYMOSI QALBLARNI EGALLAGAN ALLOMA
Abdulhay Laknaviy shariat ilmlarida oʻz zamonasining mashhuri va barcha musulmonlarga Alloh taolo tarafidan berilgan namunasidir. U kishining hayoti va ijodi oʻquvchini ilmga chorlaydi, qalbga xursandchilik keltiradi, Nabiy sollallohu alayhi vasallamning hadislarini va fiqhiy dalillarni toʻgʻri fahmlashga undaydi. Allomaning turli ilmlardagi amalga oshirgan ishlari va bayon qilgan tadqiqotlari islom ummati uchun …
BatafsilSAYYID KAMOLIDDINXOJA KOSONIYGA BAGʻISHLANGAN MARSIYALAR TADQIQI
Maʼlumki, oʻlim – yoʻqotish, judolik munosabati bilan xalq ogʻzaki ijodida yigʻi, Sharq yozma adabiyotida marsiya, firoqiya, yodnoma, Gʻarb adabiyotida esa elegiya, epitafiya singari qator janrlar shakllangan [1:410]. “Marsiya” arabcha “risa” soʻzidan olingan boʻlib, yigʻlamoq, aza tutmoq, qaygʻurmoq maʼnolarini bildiradi. Sheʼriy terminologiyada esa vafot etgan shaxsni taʼriflovchi, sharaflovchi, unga munosabat bildiruvchi, …
BatafsilABU AMR SAMARQANDIYNING “FAVOIDUL MUNTAQOT” ASARI
IX-XII asrlar Movarounnahrda ilm-fan yuksak darajada rivojlangani bois ilm-fanning oltin davri deya eʼtirof etilgan. Aynan oʻsha asrlarda bu zaminda hadis ilmining rivojiga oʻzining benazir hissasini qoʻshgan Abdulloh ibn Muborak Marvaziy, Ahmad ibn Hanbal Marvaziy, Isʼhoq ibn Rohavayh Marvaziy, Haysam ibn Kulayb Shoshiy, Abd ibn Humayd Keshiy, Ibrohim ibn Maʼqil Nasafiy, …
BatafsilISʼHOQHON IBRAT ILMIY, MAʼNAVIY MEROSINING YoSHLAR MAʼNAVIYATINI YUKSALTIRISHDAGI OʻRNI
Mamlakatimiz mustaqillikka erishganidan soʻng milliy maʼnaviy qadriyatlarmiz, dinimiz, tariximiz, milliy oʻzlikni anglash ishlariga hukumatimiz tomonidan alohida eʼtibor qaratildi. Bu borada yoshlarni jadidlar tomonidan qoldirilgan ilmiy maʼnaviy meros, ularning ibratli hayot yoʻli, hayotiy pozitsiyalari bilan hamohang tarzda tarbiyalash juda muhimdir. Jadid mutafakkirlari orasida Isʼhoqhon Ibratning serqirra ijod faoliyati, hayotiy qarashlari, u …
BatafsilALI AL-QORINING HAYOTI VA ILMIY MЕROSI
Allomaning toʻliq ismi Nuriddin Ali Ibn Sulton Muhammad Makkiy Hanafiy boʻlib, “Al-Qoriy” kuniyasi bilan mashhurdir. «Al–Qoriy» nomining unga berilishiga sabab, u Qurʼoni karimni turli qiroatlarda oʻqish boʻyicha peshqadamlardan boʻlgan. Shuning uchun al-Qoriy nomi bilan shuhrat qozongan[1: 21]. Hofiz Sayyid Abdulhay Kitoniy (vaf. 1381/1961y.) oʻzining “at-Tarotib al-idoriya va-l-amalot va-s-sinoot va-l-matojir va …
Batafsil