Home / ALLOMALAR (page 13)

ALLOMALAR

MAHMUDXOʻJA BЕHBUDIY – SAMARQAND JADIDLARINING YIRIK NAMOYANDASI

Jadidlik harakatini chuqur oʻrganish, oʻsha davrda ijod qilgan va faoliyat yuritgan ziyolilar, taraqqiyparvarlarning ezgu maqsadlarini keng targʻib qilish davlatimizning doimiy diqqat eʼtiborida boʻlib kelmoqda. Prezident Shavkat Mirziyoyev 2020 yil 24 yanvarda Parlamentga yoʻllagan murojaatnomasida bu masalaga alohida toʻxtalib oʻtdi: “Umuman, biz jadidlik harakati, maʼrifatparvar bobolarimiz merosini chuqur oʻrganishimiz kerak. Bu …

Batafsil

ABDUKARIM BUXORIY VA UNING “TARIXI NADIMIY” ASARI

Manbalarda Abdukarim Buxoriy hayotiga oid maʼlumotlar kam uchraydi. Baʼzi maʼlumotlarga koʻra, u 1760 yilda Buxoroda tugʻilgan va sayyidlar avlodidan boʻlgan. U Mir Alouddin davrida Buxoro amirligining iqtisodiyotini boshqargan[1]. Tarixchi, sayyoh va geograf Abdukarim Buxoriy oʻn olti yoshida Kashmir, Hirot va Qandahor boʻylab sayohatga chiqadi va Peshovar, Muzaffarobod orqali safarini yakunlab …

Batafsil

IMOM NASOIY – BUYUK MUHADDIS

Tarix sahifalaridan maʼlumki, Markaziy Osiyo hududidan islom ilmlari rivojiga ulkan hissa qoʻshgan koʻplab allomalar yetishib chiqqan. Muhammad sollallohu alayhi vasallamning muborak hadislari Qurʼoni karim oyatlarining maʼno-mohiyatini toʻgʻri anglashda, islom taʼlimotini toʻgʻri tushunish borasida asosiy manba hisoblanadi. Hadis ilmi borasida oltita mashhur sahih toʻplam mavjud boʻlib ular ilm ahli orasida mashhur …

Batafsil

“SAHIHUL BUXORIY”NING ZAMONLAR OSHA SAQLANISHI VA TARQALISHIDA FIRABRIYNING XIZMATLARI

“Sahihul Buxoriy”ni muallifdan eshitgan roviylarning orasida Abu Abdulloh Firabriy (231-320/846-932) alohida oʻrin tutadi. Alloh taolo unga Imom Buxoriy bilan uchrashish va undan hadis eshitish uchun bir nechta sabablarni taqdir qilgan va koʻp xayrli ishlarga muyassarlik bilan xoslagan. Shu sabab uning rivoyati rivoyatlarning eng yaxshisi, eng toʻligʻi va sanadi oliysiga aylangan. …

Batafsil

ALLOMALAR MЕROSINING ILMIY-MAʼRIFIY AHAMIYATI

Oʻzbekiston zamini buyuk allomalarni yetishtirgan va dunyo tamadduniga bebaho maʼnaviy xazina tuhfa etgan zamindir. Bu zamindan islom ilmi va madaniyati rivojiga ulkan hissa qoʻshgan buyuk muhaddisu faqihlar, mutasavviflar, ijodkorlar yetishib chiqqan. Chunonchi, mintaqamizda yuksak tamaddun IX-XI asrlarda yuqori bosqichga yetgan boʻlsa-da, maʼrifiy takomil ildizlari uzoq tarixga borib taqaladi. Ajdodlarimizning maʼrifiy …

Batafsil

MUHAMMAD YUNINIYNING “SAHIHUL BUXORIY” ASARIGA YOZILGAN “YUNINIY” NUSXASI

“Sahihul Buxoriy” asarining eng koʻp tarqalgan va dunyo boʻyicha muhaddislar, shorihlar va olimlar tayanch manba sifatida foydalangani bu “Yuniniy” nusxasidir. Sakkizinchi hijriy asrdan keyin yetishib chiqqan barcha muhaddislar undan asos va asl manba sifatida foydalangan. “Sahihul Buxoriy”ning mashhur shorihlari Ibn Hajar Asqaloniy, Badriddin Ayniy, Qistaloniy va boshqalar taʼlif etgan mashhur …

Batafsil

ALISHЕR NAVOIY HAYOTI VA FAOLIYATIGA OID QIMMATLI TARIXIY MANBA (falsafiy-tarixiy tahlil)

Hozirgi murakkab va ziddiyatli davrda “milliy-diniy qadriyatlarimizni asrab-avaylash va rivojlantirish, shu asosda yosh avlodni ezgu umuminsoniy gʻoyalar ruhida tarbiyalash, ularda maʼnaviy va maʼrifiy qarashlarimizga yot boʻlgan zararli taʼsirlarga qarshi mafkuraviy immunitetni kuchaytirish” [1] muhim vazifalardan hisoblanadi. Shu nuqtai nazardan qaraganda, buyuk mutafakkir va shoir Alisher Navoiyning yaxshilik, ezgulik, fidoyilik, bagʻrikenglik, …

Batafsil

IMOM TЕRMIZIY – FIQHIY IJTIHOD MAKTABI NAMOYANDASI SIFATIDA

Maʼlumki, islom dini VII asrda Movarounnahr diyorlarida yoyila boshlagan. Xalqimiz buni faqatgina diniy taʼlimot sifatida qabul qilibgina qolmay, balki u bilan bogʻliq ilmlarni yangi pogʻonaga koʻtardi va islomning ilmiy jihatdan yuksalishida beqiyos hissa qoʻshdi. Allomalarimizning ilmiy va diniy-maʼrifiy merosida hadis toʻplamlarining ahamiyati beqiyos. Bu borada Movarounnahr muhaddislarining hadis ilmida tutgan …

Batafsil

SIYMOSI QALBLARNI EGALLAGAN ALLOMA

Abdulhay Laknaviy shariat ilmlarida oʻz zamonasining mashhuri va barcha musulmonlarga Alloh taolo tarafidan berilgan namunasidir. U kishining hayoti va ijodi oʻquvchini ilmga chorlaydi, qalbga xursandchilik keltiradi, Nabiy sollallohu alayhi vasallamning hadislarini va fiqhiy dalillarni toʻgʻri fahmlashga undaydi. Allomaning turli ilmlardagi amalga oshirgan ishlari va bayon qilgan tadqiqotlari islom ummati uchun …

Batafsil

SAYYID KAMOLIDDINXOJA KOSONIYGA BAGʻISHLANGAN MARSIYALAR TADQIQI

Maʼlumki, oʻlim – yoʻqotish, judolik munosabati bilan xalq ogʻzaki ijodida yigʻi, Sharq yozma adabiyotida marsiya, firoqiya, yodnoma, Gʻarb adabiyotida esa elegiya, epitafiya singari qator janrlar shakllangan [1:410]. “Marsiya” arabcha “risa” soʻzidan olingan boʻlib, yigʻlamoq, aza tutmoq, qaygʻurmoq maʼnolarini bildiradi. Sheʼriy terminologiyada esa vafot etgan shaxsni taʼriflovchi, sharaflovchi, unga munosabat bildiruvchi, …

Batafsil