Maʼlumki, islom dini VII asrda yurtimizga kirib kela boshladi. Xalqimiz buni faqatgina diniy taʼlimot sifatida qabul qilibgina qolmay uni yangi pogʻonaga koʻtardi va islomni ilmiy jihatdan yuksalishida beqiyos xizmat qildi. Allomalarimizning ilmiy va diniy-maʼrifiy merosida hadis toʻplamlarining ahamiyati beqiyos. Bu borada Movarounnahr muhaddislarining hadis ilmida tutgan oʻrnini alohida taʼkidlash joiz. …
BatafsilTASAVVUF TAʼLIMOTI VA MIRZO ULUGʻBЕK
Mamlakatimizda amalga oshirilayotgan ilmiy, madaniy sohalardagi islohotlar natijasida dunyoga mashhur allomalarimizning maʼnaviy merosining va diniy-irfoniy, tasavvufiy taʼlimotlarining tadqiqiga alohida eʼtibor qaratilmoqda. Temuriylarning yirik vakili jahon ilm-fanida alohida oʻrin tutgan Mirzo Ulugʻbekning hukmronligi davrida jamiyatda tasavvuf taʼlimoti alohida ahamiyat kasb etgan. Manbalarda qayd etilishicha, temuriylardan Shohruh Mirzo, Mirzo Ulugʻbek, Abdusaid Mirzoning …
BatafsilBUJAYRIY NISBALI ROVIYLAR
IX-XII asrlar islom olamida ilm-fan rivojining oltin davri deb eʼtirof etilgan. Koʻplab manbalarda ayni oʻsha davrda Bujayriy nisbasi bilan tanilib, samarali ijod qilgan allomalarning hayoti va ilmiy merosi haqidagi maʼlumotlarni uchratish mumkin. Tadqiqotlar natijasi shuni koʻrsatadiki, Bujayriy nisbasi biror joy yoki kasbga emas, Bujayr ismli shaxsga nisbatan berilgan. U Bujayr …
BatafsilKOMIL MURSHID – AHMAD ZIYOUDDIN KUMUSHXONAVIY
Mustaqilligimiz sharofati bilan nafaqat yurtimizda yetishib chiqqan allomalarimizning, balki ular asos solgan taʼlimotlarni davomchilarining ham hayot yoʻllari va maʼnaviy meroslari oʻrganib kelinmoqda. Ana shunday taʼlimotlardan biri naqshbandiya taʼlimotidir. Naqshbandiya taʼlimotining namoyandalari oʻz yurtining maʼnaviy sultonidir. Chunki ular azaldan xalq tinchligi, farovonligi, maʼnaviy-madaniyati toʻgʻrisida gʻamxoʻrlik qilgan, xalq orasida bagʻrikenglik gʻoyasini ilgari …
BatafsilHUSOMUDDIN SADR SHAHIDNING HAYOTI VA ILMIY FAOLIYATI TARIXI
Markaziy Osiyo islom dunyosida mustaqil mintaqaviy sivilizatsiya sifatida mashhur. U koʻp asrlik rivojlanish jarayonida antropologik, ijtimoiy, siyosiy, lugʻaviy, diniy va boshqa oʻzgarishlarga qaramasdan, doimiy oʻziga xos qonuniyatlar, jihatlar, xislatlarga ega boʻlib kelgan. Bu oʻlkada yashab, ijod qilgan olimlar hayotini oʻrganish muhim ahamiyat kasb etadi. X-XIII asrlarda Markaziy Osiyoning yirik shaharlari …
BatafsilMUHAMMAD IBN UMAR FAHRIDDIN ROZIY ASARLARINING QISQACHA SHARHI
Vatanimiz azaldan ilm-maʼrifat oʻchogʻi boʻlib kelgan. Bu yurtdan koʻplab qomusiy olimlar yetishib chiqqan. Ular qoldirgan ulkan ilmiy meros garchi turli bosqinlar davrida yoʻq qilingan, olib ketilgan boʻlsada, bizning davrimizgacha yetib kelganlarining adadi, hisobga olinganlari ham kishini hayratga soladi. Ana shunday maʼnaviy merosimiz saqlanayotgan ilmiy dargoh – OʻzFA Sharqshunoslik instituti hisoblanadi. …
BatafsilXOLIS TOSHKANDIY VA ABDUQAYUM VAHMIY IJODIDA ISLOM TARIXI VOQЕALARINING BADIIY TALQINI (XIX ASR)
Oʻzbek mumtoz adabiyotida XIX asr qissanavislik anʼanasining sermahsul davri hisoblanadi. Ayniqsa, bu davr ijodkorlari islom tarixi boʻyicha oʻziga xos badiiy ijod namunalarini yuzaga keltirgan. Ular islom tarixi voqealarini, din targʻibotchilari boʻlgan tarixiy shaxslarning faoliyati va saʼy-harakatlarini, jangovar sifatlarini xalqona uslubda sodda va ravon tarzda badiiy talqin etdi. Natijada xalqning orzu-istaklarini …
BatafsilMAHMUDXOʻJA BЕHBUDIY – SAMARQAND JADIDLARINING YIRIK NAMOYANDASI
Jadidlik harakatini chuqur oʻrganish, oʻsha davrda ijod qilgan va faoliyat yuritgan ziyolilar, taraqqiyparvarlarning ezgu maqsadlarini keng targʻib qilish davlatimizning doimiy diqqat eʼtiborida boʻlib kelmoqda. Prezident Shavkat Mirziyoyev 2020 yil 24 yanvarda Parlamentga yoʻllagan murojaatnomasida bu masalaga alohida toʻxtalib oʻtdi: “Umuman, biz jadidlik harakati, maʼrifatparvar bobolarimiz merosini chuqur oʻrganishimiz kerak. Bu …
BatafsilABDUKARIM BUXORIY VA UNING “TARIXI NADIMIY” ASARI
Manbalarda Abdukarim Buxoriy hayotiga oid maʼlumotlar kam uchraydi. Baʼzi maʼlumotlarga koʻra, u 1760 yilda Buxoroda tugʻilgan va sayyidlar avlodidan boʻlgan. U Mir Alouddin davrida Buxoro amirligining iqtisodiyotini boshqargan[1]. Tarixchi, sayyoh va geograf Abdukarim Buxoriy oʻn olti yoshida Kashmir, Hirot va Qandahor boʻylab sayohatga chiqadi va Peshovar, Muzaffarobod orqali safarini yakunlab …
BatafsilIMOM NASOIY – BUYUK MUHADDIS
Tarix sahifalaridan maʼlumki, Markaziy Osiyo hududidan islom ilmlari rivojiga ulkan hissa qoʻshgan koʻplab allomalar yetishib chiqqan. Muhammad sollallohu alayhi vasallamning muborak hadislari Qurʼoni karim oyatlarining maʼno-mohiyatini toʻgʻri anglashda, islom taʼlimotini toʻgʻri tushunish borasida asosiy manba hisoblanadi. Hadis ilmi borasida oltita mashhur sahih toʻplam mavjud boʻlib ular ilm ahli orasida mashhur …
Batafsil