Sharq Renessansi davrida ratsional ilmlar qatorida tasavvuf ilmi ham rivoj topib, tizimlashtirila boshlandi. X asrga kelib tasavvuf xalifalik madaniyatida oʻz oʻrnini topib, mustahkam oʻrnashdi. Shu bilan birga tasavvuf taʼlimotini bir tizimga solish, atama va tushunchalarning mantiqiy sxemasini tuzish zarurati tugʻildi. Chunki bu davrga kelib, turli yoʻnalish va maktablar vujudga kelib, …
Batafsil
Islom dini Movarounnahrga VIII asr boshlarida kirib kelgan boʻlsa, shu asrning ikkinchi yarmidan turli islomiy ilmlar rivojlana boshladi. Hadisshunoslik eng taraqqiy etgan sohalardan biri boʻldi. Samarqand, Buxoro, Nasaf kabi shaharlar qatori Xorazmdan ham koʻplab buyuk muhaddislar yetishib chiqdi. Mujohid ibn Muso Xorazmiyni ular qatoriga qoʻshsak boʻladi. Allomaning toʻliq ismi Abu …
Batafsil
Ikkinchi sharq renessans davrining eng mashhur qomusiy olimlaridan bir sifatida Saʼduddin Taftazoniy eʼtirof etilgan. Allomaning toʻliq ismi Masʼud ibn al-Qozi Faxruddin Umar ibn al-Mavlo al-Azim Burhonuddin Abdulloh ibn al-Imom ar-Rabboniy Shams al-Haqq, ad-Din al-Qoriy as-Samarqandiy al-Haraviy at-Taftazoniy al-Xurosoniy al-Hanafiy(722-792/1322-1390) boʻlib, u Xurosonning Naso shahriga yaqin Taftazon qishlogʻida tugʻilgan. Saʼduddin Taftazoniy …
Batafsil
XIX asrda Naqshbandiya tasavvuf taʼlimotini dunyo boʻylab kirib borishiga sababchi boʻlgan, mashhur olim va mutasavvif “Silsilai sharif” “Oltin zanjirda” 32-halqada boʻlgan Ahmad Ziyovuddin al-Kumushxonaviy (1893y. vafot etgan.) hisoblanadi[1][1:28]. Ahmad Ziyouddin al-Kumushxonaviyning maʼnaviy merosi juda katta ahamiyatga ega. Tadqiqotlarimiz natijasida aniqladikki, Kumushxonaviyning maʼnaviy meroslari ikki qismdan iborat: 1. Ahmad Ziyouddin al-Kumushxonaviy …
Batafsil
Muhammad ibn Ismoil al-Buxoriy zehni oʻtkir, xotirasi kuchli, juda uquvli, tez yodlab olishi bilan birgalikda zakovatli, fatonatli, iqtidorli, keng tafakkurli va istagan narsasini juda tez esga olib takrorlashi bilan tengdoshlari orasida oʻxshashi yoʻq edi. U 10 yoshidanoq hadis tinglashni boshlaydi va 15 yoshigacha 70 mingga yaqin hadisni yod oladi. U …
Batafsil
Shayboniylar (1500-1599) davri ilm-maʼrifat va madaniyatda temuriylar (1370-1500) davomchilari boʻlib, ular davrida ham Buxoro va, aytish mumkinki, Movarounnahr diyori butun islom olamida oʻz shon-shuhratini yoʻqotmagan edi. Masalan, Buxoroda XVI asrda paydo boʻlgan va ilmiy faoliyat yurita boshlaganiga bugun 500 yil boʻlgan “Mir Arab” madrasasi ilk davridanoq butun islom olamida shuhrat …
Batafsil
Maʼlumki, Qurʼoni karim arab tilida nozil boʻlgan. Boshqa tillar qatori uning ham oʻziga xos qonun-qoida va uslublari mavjud. Islom dini vujudga kelgan ilk davrdan boshlab, ulamolar bu tilni oʻrganishga qattiq eʼtibor berganlar. Chunki usiz islomning ikki asosiy manbasi boʻlmish Qurʼoni karim va hadisi shariflarning mazmun-mohiyati va maqsadini anglab yetish imkonsiz. …
Batafsil
“Insonning vazifasi Allohi taolo tomonidan uning izmiga berilgan tiriklik olamini yashnatishdan, bu dunyo neʼmatlaridan kelgusi avlodlarni xam bahramand qilishdan iboratdir” Maxdumi Aʼzam Kosoniy. 2017 yil 15 iyun kuni Toshkent shahrida “Ijtimoiy barqarorlikni taʼminlash, muqaddas dinimizning sofligini asrash – davr talabi” mavzusida boʻlib oʻtgan anjumanda prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev “Mamlakatimizning deyarli barcha hududlarida …
Batafsil
Yurtimizdan yetishib chiqqan eng mashhur muhaddislardan biri, shubhasiz, Imom Buxoriydir. U kishi oʻz davrida hadis ilmi rivoji uchun beqiyos xizmat qilgan. Xatib Bagʻdodiy: “Imom Buxoriy barcha shaharlardagi muhaddislarning oldiga borgan. Xuroson, Jibol, Iroqning barcha shaharlari, Hijoz, Shom, Misrda hadis yozgan va Bagʻdodda bir-necha marta boʻlgan”, degan. Demak, Imom Buxoriy ilm …
Batafsil
Movarounnahrda Oʻrta asrlarga kelib buyuk muhaddis Imom Buxoriyning “Sahihul Buxoriy” asarining taʼsirida juda katta ilmiy muhit vujudga kelgan. Bu davrda fiqh yoʻnalishida ham bir qator ilmiy asarlar yozilgan. Narshaxiyning bildirishicha, birgina Buxoroda Oʻrta asrlarda yashagan ulamolarning roʻyxati tuzilsa, ikki daftar toʻlib ketishi mumkin ekan. Oʻrta Osiyo faqihlari oʻz ilmiy uslubi …
Batafsil
Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi bukhari.uz