Markaziy Osiyo islom dunyosida mustaqil mintaqaviy sivilizatsiya sifatida mashhur. U koʻp asrlik rivojlanish jarayonida antropologik, ijtimoiy, siyosiy, lugʻaviy, diniy va boshqa oʻzgarishlarga qaramasdan, doimiy oʻziga xos qonuniyatlar, jihatlar, xislatlarga ega boʻlib kelgan. Bu oʻlkada yashab, ijod qilgan olimlar hayotini oʻrganish muhim ahamiyat kasb etadi. X-XIII asrlarda Markaziy Osiyoning yirik shaharlari …
Batafsil
Vatanimiz azaldan ilm-maʼrifat oʻchogʻi boʻlib kelgan. Bu yurtdan koʻplab qomusiy olimlar yetishib chiqqan. Ular qoldirgan ulkan ilmiy meros garchi turli bosqinlar davrida yoʻq qilingan, olib ketilgan boʻlsada, bizning davrimizgacha yetib kelganlarining adadi, hisobga olinganlari ham kishini hayratga soladi. Ana shunday maʼnaviy merosimiz saqlanayotgan ilmiy dargoh – OʻzFA Sharqshunoslik instituti hisoblanadi. …
Batafsil
Oʻzbek mumtoz adabiyotida XIX asr qissanavislik anʼanasining sermahsul davri hisoblanadi. Ayniqsa, bu davr ijodkorlari islom tarixi boʻyicha oʻziga xos badiiy ijod namunalarini yuzaga keltirgan. Ular islom tarixi voqealarini, din targʻibotchilari boʻlgan tarixiy shaxslarning faoliyati va saʼy-harakatlarini, jangovar sifatlarini xalqona uslubda sodda va ravon tarzda badiiy talqin etdi. Natijada xalqning orzu-istaklarini …
Batafsil
Jadidlik harakatini chuqur oʻrganish, oʻsha davrda ijod qilgan va faoliyat yuritgan ziyolilar, taraqqiyparvarlarning ezgu maqsadlarini keng targʻib qilish davlatimizning doimiy diqqat eʼtiborida boʻlib kelmoqda. Prezident Shavkat Mirziyoyev 2020 yil 24 yanvarda Parlamentga yoʻllagan murojaatnomasida bu masalaga alohida toʻxtalib oʻtdi: “Umuman, biz jadidlik harakati, maʼrifatparvar bobolarimiz merosini chuqur oʻrganishimiz kerak. Bu …
Batafsil
Manbalarda Abdukarim Buxoriy hayotiga oid maʼlumotlar kam uchraydi. Baʼzi maʼlumotlarga koʻra, u 1760 yilda Buxoroda tugʻilgan va sayyidlar avlodidan boʻlgan. U Mir Alouddin davrida Buxoro amirligining iqtisodiyotini boshqargan[1]. Tarixchi, sayyoh va geograf Abdukarim Buxoriy oʻn olti yoshida Kashmir, Hirot va Qandahor boʻylab sayohatga chiqadi va Peshovar, Muzaffarobod orqali safarini yakunlab …
Batafsil
Tarix sahifalaridan maʼlumki, Markaziy Osiyo hududidan islom ilmlari rivojiga ulkan hissa qoʻshgan koʻplab allomalar yetishib chiqqan. Muhammad sollallohu alayhi vasallamning muborak hadislari Qurʼoni karim oyatlarining maʼno-mohiyatini toʻgʻri anglashda, islom taʼlimotini toʻgʻri tushunish borasida asosiy manba hisoblanadi. Hadis ilmi borasida oltita mashhur sahih toʻplam mavjud boʻlib ular ilm ahli orasida mashhur …
Batafsil
“Sahihul Buxoriy”ni muallifdan eshitgan roviylarning orasida Abu Abdulloh Firabriy (231-320/846-932) alohida oʻrin tutadi. Alloh taolo unga Imom Buxoriy bilan uchrashish va undan hadis eshitish uchun bir nechta sabablarni taqdir qilgan va koʻp xayrli ishlarga muyassarlik bilan xoslagan. Shu sabab uning rivoyati rivoyatlarning eng yaxshisi, eng toʻligʻi va sanadi oliysiga aylangan. …
Batafsil
Oʻzbekiston zamini buyuk allomalarni yetishtirgan va dunyo tamadduniga bebaho maʼnaviy xazina tuhfa etgan zamindir. Bu zamindan islom ilmi va madaniyati rivojiga ulkan hissa qoʻshgan buyuk muhaddisu faqihlar, mutasavviflar, ijodkorlar yetishib chiqqan. Chunonchi, mintaqamizda yuksak tamaddun IX-XI asrlarda yuqori bosqichga yetgan boʻlsa-da, maʼrifiy takomil ildizlari uzoq tarixga borib taqaladi. Ajdodlarimizning maʼrifiy …
Batafsil
“Sahihul Buxoriy” asarining eng koʻp tarqalgan va dunyo boʻyicha muhaddislar, shorihlar va olimlar tayanch manba sifatida foydalangani bu “Yuniniy” nusxasidir. Sakkizinchi hijriy asrdan keyin yetishib chiqqan barcha muhaddislar undan asos va asl manba sifatida foydalangan. “Sahihul Buxoriy”ning mashhur shorihlari Ibn Hajar Asqaloniy, Badriddin Ayniy, Qistaloniy va boshqalar taʼlif etgan mashhur …
Batafsil
Hozirgi murakkab va ziddiyatli davrda “milliy-diniy qadriyatlarimizni asrab-avaylash va rivojlantirish, shu asosda yosh avlodni ezgu umuminsoniy gʻoyalar ruhida tarbiyalash, ularda maʼnaviy va maʼrifiy qarashlarimizga yot boʻlgan zararli taʼsirlarga qarshi mafkuraviy immunitetni kuchaytirish” [1] muhim vazifalardan hisoblanadi. Shu nuqtai nazardan qaraganda, buyuk mutafakkir va shoir Alisher Navoiyning yaxshilik, ezgulik, fidoyilik, bagʻrikenglik, …
Batafsil
Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi bukhari.uz