MAQOLALAR

Markaziy Osiyo tarixi qadim tarixga ega mintaqa hisoblanadi. Mintaqa tarixiga doir maʼlumotlar yunon-rim, arman, fors, pahlaviy, hind, elam, xitoy, turkiy, baqtriy, arabiy tilli koʻplab manbalarda yetib kelgan. Ushbu manbalarning katta qismi Markaziy Osiyo xalqlari muhitidan tashqarida yoki bir necha asrlar keyin yozilgan. Shu bois, Markaziy Osiyo, xususan, Oʻzbekiston xalqlari tarixini …

(Bir hadis sharhi) Dinimiz inson shaxsiyatini shakllantirishda aqlga tayanish, odamlarga koʻr-koʻrona taqlid qilmaslik, har bir chaqiriqqa ergashib ketavermay mulohaza bilan ish koʻrishni muhim omillardan deb biladi.  عَنْ حُذَيْفَةَ، قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ‏ «‏ لاَ تَكُونُوا إِمَّعَةً تَقُولُونَ إِنْ أَحْسَنَ النَّاسُ أَحْسَنَّا وَإِنْ ظَلَمُوا ظَلَمْنَا وَلَكِنْ وَطِّنُوا …

Xuroson mintaqasidagi asar sohibi boʻlgan mavoliy muhaddislar Ato ibn Abu Muslim (Abdulloh) Xurosoniy, mavlo Muhallab ibn Abu Sufra (vaf. 135/752) Abu Ayyub kunyasiga ega boʻlgan Ato ibn Abu Muslim, Azd qabilasidan Muhallab ibn Abu Sufraning mavlosidir[1]. Asli Xurosonning Balx shahridan[2]. Otasining Abdulloh ismi yonida Maysara ismi bilan ham qayd etilgani …

Ixtilof lugʻatda “har xillik” degan maʼnoni anglatadi. Sharʼiy istilohda esa mujtahidlarning biror fiqhiy masalada har xil qarashlari tushuniladi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam shuni nazarda tutib: “Olimlarning ixtilofi ummatim uchun rahmatdir”, deganlar.  Islom olamida mazhab (barcha fiqhiy masalalarning yechimi jamlagan dastur)lar toʻrttadan oshmaydi. Ular hanafiy, shofeʼiy, molikiy va hanbaliy mazhablaridir. Mana …

Paygʻambarimiz sollallohu alayhi vasallamning muborak hadislari har bir musulmon uchun Qurʼoni karim oyatlari kabi muhim ahamiyatga ega. Ammo hadislarni toʻgʻri tarjima qilish, maʼnosini tahlil qilib, mohiyatini toʻgʻri tushunishga hammaning ham ilmiy salohiyati yetarli emas. Shu sababli ota-bobolarimiz sharʼiy masalalarga doir yechimlarni oyat va hadislardan mustaqil ravishda oʻzlari olishga intilmagan. Aksincha, …

Islomni yetkazish va bayon qilish vazifasi yuklatilgan Paygʻambarimiz (s.a.v) va birinchi navbatda xitob qilingan qavm arablar ekani maʼlum. Ammo Islom faqat bir xalqqa emas, balki butun insoniyatga yuborilgan, yaʼni umuminsoniy din ekani va buning amalga oshishi uchun oʻz izdoshlarini masʼul qilgani ham alohida haqiqatdir. Shuningdek, bu masʼuliyatni anglagan ilk musulmon …

TAOMLANISH  SIRLARI (7 qismdan iborat)ni ULUGʻ  USTOZ  ULAMOLARIMIZ  bayon  qilib  berganlar: XALQ  MAQOLLARI:  Chaqirilgan yerga bor, chaqirilmagan yerda senga nima bor?  Nafsini tiygan kishi sulton boʻlur, nafsini tiymagan kishi ulton boʻlur.  Nafsini tiygan – valiy.  Nokasning oʻzi toʻysa ham, koʻzi toʻymas.  Non ham – non, ushogʻi ham – non.  Non bolasi …

Oʻrta asrlarda yashab ijod etgan va ilmlar tasnifiga oid asar yaratgan mutafakkirlardan yana biri bibliograf Ibn Nadim (X asr)dir [3:238-239]. Uning shaxsi va faoliyati haqida juda kam maʼlumot saqlanib qolgan. Ibn Nadim haqidagi dastlabki maʼlumotlarni muallifning shu kunga qadar saqlanib qolgan yagona asari – “Fihrist” [1:4] kitobidan olish mumkin. Ibn …

Ayni vaqtda butun olamning tinchini buzayotgan eng asosiy illatlar boshida ekologiya ham, viruslar ham, iqtisodiy boʻhronlar ham emas, balki terrorizm va ekstremizm turadi. Shu sababli koʻplab begunoh insonlar qoni toʻkilib, odamlar hayotdan bevaqt koʻz yummoqda, yurtlar vayronaga aylanib, minglab insonlar boshpanasidan mahrum boʻlmoqda. Insoniyatning baxtli kelajagi, Yer yuzini obod etish …

“Hijrat” soʻzi lugʻatda “tark etmoq” maʼnosini anglatadi. Sharʼiy istilohda esa, musulmon odamning joni va dinini asrash uchun vatanini tark etishi tushuniladi. Imom Buxoriyning “Sahihul Buxoriy” asaridagi birinchi hadisda bu maʼno ochiq ifodalangan.  Umar ibn Xattobdan rivoyat qilinadi:  “Men Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning bunday deganlarini eshitdim: “Albatta, amallar niyatlarga bogʻliqdir va …