MAQOLALAR

Alloh  Taolo olamlarni  bunyod etgandan coʻng unga sarvar qilib Insonni – Hazrati Odam Ato alayhissalomni yaratdi. Odam Ato qovurgʻasidan Momo Havoni yaratib, ulardan farzandlarini koʻpaytirdi. Rivoyat etilishicha, odamzodning koʻngliga 3 narsa urmas, yaʼni inson 3 narsadan aslo bezor boʻlmas, doimo ardoqlar ekan. Birinchisi er uchun ayol, ayol uchun er. Chunki, ayol Odam …

Muqaddas sanalgan milliy va diniy qadriyatlarimiz asosini inson qalbini poklash va isloh etishga, komil insonni tarbiyalashga qaratilgan ezgu gʻoyalar tashkil etadi. Ayni bu jihat alloma va mutafakkirlarimiz ilmiy merosi uchun ham xosdir. Buyuk mutafakkir Abu Rayhon Beruniy (973-1048) oʻzining “Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar” asarida insonga xos odatlarni  yaxshi va yomonga …

Maʼnaviy va diniy qadriyatlarimiz tarixan uygʻun holda rivojlanib takomillashib borgan.  Ayniqsa, maʼnaviy qadriyatlar rivojida anʼanaviy islomning oʻziga xos oʻrni bor. Insoniy fazilatlarning eng yuqori choʻqqisi, shubhasiz, odob durdonalaridir. Xususan, bugungi kunda komil insonni kamol toptirishda maʼnaviy qadriyatlarning ahamiyati beqiyos.  Bu borada, millatimizning maʼnaviy qadriyatlari haqida gap ketganda uzoq asrlar qaʼrida …

Buyuk Ipak yoʻlining markaziy tarmoqlari Samarqand Sugʻdi orqali oʻtgani bois markaziy Sugʻdda joylashgan Dabusiya shahri qadimda xalqaro savdo-sotiq munosabatlarida muhim oʻrin tutgan. Dabusiyada nafaqat savdo-sotiq, balki meʼmorlik, hunarmandlik, toʻqimachilik, kulollik va dehqonchilik kabi sohalar ham ancha rivoj topgan. Jumladan, ipdan toʻqilgan “vedariy” navli matosi jahon bozorlarida juda xaridorgir boʻlgan. Bu …

Alloh taolo barcha mahluqotlar orasida insonni eng aziz va mukarram qilib yaratdi. Insonlar orasidan imonli, taqvoli, sabrli va solih bandalarini hidoyat sari yoʻlladi. “Ey imon keltirganlar, sabr qilinglar, sabrda ustun boʻlinglar va doimo kurashga shay boʻlib turinglar, Allohdan qoʻrqinglar, shundagina najot topasizlar” (“Oli Imron” surasi, 200–oyat). Alloh taolo Qurʼoni karimning juda koʻp oyatlari orqali …

Islom dinida farzand tarbiyasi ibodat darajasidagi amallar qatoriga kiradi. Shu sababli donishmand ota-bobolarimiz, oqila onalarimiz farzand tarbiyasiga alohida eʼtibor berib kelgan. Tarixga nazar tashlasak, bunga juda koʻp misollarni koʻramiz. Jumladan, muhaddislar sultoni Imom Buxoriyning buyuk olim boʻlib yetishishida ota-onasining ulkan xizmatlari, uzoq yillik mashaqqatlari mujassamdir. Imom Buxoriyning otasi Ismoil ibn …

Imom Moturidiy Allohga makon isbot qiladiganlarga raddiya berib bunday deydi: “Ahli islom Allohga makon isbot qilish qilmaslik borasida ixtilof qildi. Baʼzilar: “Alloh Arshning ustida qaror topgan”, deb daʼvo qildi. Ularning nazdida Arsh farishtalar koʻtarib turadigan taxt hisoblanadi. Ular oʻz soʻzlariga “Rahmon Arsh ustiga istivo qildi” (Toha surasi, 5-oyat), oyatini va odamlar qoʻllarini …

Sir emaski, hozirgi kunlarda dunyo musulmonlarining toʻqson foizidan koʻprogʻi ergashayotgan ahli sunna val jamoaga mansub moturidiylik va ashʼariylik yoʻnalishlariga turli oqimlar tomonidan mafkuraviy hujumlar tashkil qilinmoqda. Ular nima qilib boʻlsa ham musulmonlarni haq yoʻldan ozdirib, oʻziga tobeʼ qilishni istayotgani asta-sekin hammaga maʼlum boʻlib borayotgan boʻlsa-da, xalqimiz orasida ushbu adashgan toifalarga …

Musulmon kishi muqaddas dinimiz targʻib qilgan mana shunday doʻstlikni, oradagi itttifoqni buzishga intiladigan, asli notanish, maqsadi fosid kimsalar ham borligini alohidda yodda tutishi lozim. Undaylarning xabarlaridan ehtiyot boʻlish kerakligi Qurʼoni karimda ham alohida taʼkidlangan:  يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا إِنْ جَاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَأٍ فَتَبَيَّنُوا أَنْ تُصِيبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلَى مَا …

Dunyoda har bir jonzotning oʻz oʻrni va vazifasi bor. Hashoratmi, hayvonmi, qushmi ekanligidan qatʼi nazar, Haq taoloning qudrati bilan ularning hammasi oʻz zimmasidagini bajaradi. Ular hatto inson zotiga berilmagan ayrim imkoniyatlar bilan qurollangan. Qabr yonida oʻtlayotgan chorva baʼzan oʻz-oʻzidan hurkib ketishi shunga bir misoldir. Yaʼni, maxluqot inson eshitmaydigan ovozlarni eshitadi, …