Home / MAQOLALAR (page 8)

MAQOLALAR

DINDA CHUQUR KЕTISHNING JAMIYAT XAVFSIZLIGI VA BARQARORLIGIGA SALBIY TAʼSIRI (3-qism)

Gʻuluvning lugʻaviy va istilohiy maʼnolari Gʻuluv (الغُلو) soʻzi lugʻaviy jihatdan: chegaradan oshib oʻtish, biror bir ishda haddan oshmoq maʼnosini anglatadi. Qozondagi suv issiqning shiddatidan qaynab toshsa ham “غَلَا القِدرُ” deb aytiladi. Matoning narxi odatiy narxidan oshsa ham “غَلا السعر” – mato qimmat boʻldi, deyiladi[1]. Istilohiy maʼnosi: Biror narsada haddan oshib …

Batafsil

IMONNING RUKNLARI

Inson imon nima ekanini bilmay turib, komil moʻmin boʻla olmaydi. Buning uchun esa avval imon asoslarini oʻrganish zarur. Imon asoslari oltita boʻlib, ular quyidagilardir: Allohga; farishtalariga; kitoblariga; paygʻambarlariga; qiyomat kuniga; 6.taqdirning yaxshisi ham, yomoni ham Allohdan ekaniga imon keltirish.   Ushbu olti asosdan beshtasiga Alloh taoloning: “Ey imon keltirganlar, Allohga va …

Batafsil

ISTITOAT NIMA? (Abul Barakot Nasafiyning “Al-Eʼtimod fil eʼtiqod” asari asosida)

Kalom ahli nazdida bandalarga nisbat berilganda istitoat, toqat, quvvat va qudrat soʻzlari bir-biriga yaqin maʼnolarda qoʻllanadi. Istitoat ikki xil boʻladi: Birinchisi: Ish-harakatdan oldingi istitoat. Bu muayyan ishni amalga oshirish uchun kerak boʻladigan sabab va vositalarning mavjudligidir. Ulamolar ushbu istitoatni ish-harakatdan oldin boʻlishiga ittifoq qilgan. Sharʼiy hukmlar, amr va nahiylar hamda ularni …

Batafsil

USTOZNING SHOGIRDIGA DЕGANLARI

Oʻn birinchi dars. Ibodat qilish va masjidlardagi odob. Ey oʻgʻlim! Rabbingning ibodatini oʻtkazib yuborma. Zero U oʻz kitobida aytadi: ﴿وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ﴾ مَا أُرِيدُ مِنْهُمْ مِنْ رِزْقٍ وَمَا أُرِيدُ أَنْ يُطْعِمُونِ﴾إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِينُ﴾ “Men jinlar va insonlarni faqat Oʻzimga ibodat qilishlari uchungina yaratdim”. “Men …

Batafsil

IMOM BUXORIYNING IBODATLARI

Imom Buxoriyning ibodatlari haqida “Tarixi Bagʻdod” va boshqa kitoblarda quyidagi maʼlumotlar keltirilgan: «Ramazon oyining birinchi kechasi imom Buxoriyning huzurlariga asʼhoblari jamlanar va u kishi har rakʼatga yigirma oyatdan qoʻshib oʻqib, xatm qilar edi. Sahar paytida esa Qurʼonning uchdan biridan yarmigacha oʻqib, uchinchi kechaning saharida xatm qilar edi. Bir kuni u …

Batafsil

ISLOMDA ERKAK VA AYOL OʻRTASIDAGI TЕNGLIK

Tenglik huquq va majburiyatlar borasida hammaning toʻlaligicha barobar boʻlishidir. Erkak va ayolga kelsak, Alloh taolo ularni yaratgan tabiiy farqlar bunda eʼtiborga olinmaydi. Zero, ilohiy adolat taqozosiga koʻra, erkak va ayoldan har biri oʻzi uchun joriy qilingan adolatli qonunlar orqali bir-birini toʻldirib turishi, yaʼni har kim jamiyatda oʻzi uchun belgilab qoʻyilgan …

Batafsil

ALLOH BILAN YUZMA-YUZ BOʻLGANDA, U MЕNI HISOB-KITOB QILMAYDI, DЕGAN UMIDDAMAN…

Hokim aytganlar: “Bizga Muhammad ibn Xolid Muttavviʼiy, u kishiga  Musabbih ibn Saʼid: “Muhammad ibn Ismoil Ramazon oyida har kun kunduzi bir marta Qurʼonni xatm qilardilar. Taroveh namozini oʻqib boʻlgach, har uch kunda kechqurun Qurʼonni tushirar edilar”, – deganlar”.    Bakr ibn Munir aytganlar: “Abu Abdulloh Buxoriyning: “Alloh bilan yuzma-yuz boʻlganda, …

Batafsil

RIYOLI AMALDA SAVOB YOʻQDIR

Bir hadis sharhi Islom dinida qilinayotgan har bir amal Alloh taoloning roziligi uchun boʻlishi kerak. Boshqalar koʻrishi uchun qilingan amal riyo hisoblanadi va unda hech qanday savob boʻlmaydi. Baʼzilar ehson qilsa, ibodat qilsa, ilm oʻrgansa, odamlar saxiy, ibodatgoʻy, olim ekan deb aytishini niyat qiladi, xolos. Bu esa mutlaqo notoʻgʻridir. Alloh …

Batafsil

EY RASULULLOH, SIZNING KITOBINGIZ QAYSI?

Muhammad ibn Yaʼqub ibn Axram aytganlar: “Sheriklarimning: “Buxoriy Naysoburga kelganlarida, u kishini xachir va eshak mingan hamda piyodalardan boshqa toʻrt ming otliq kutib olgan”, – deganlarini eshitdim”.       Abdulloh ibn Hammod Omuliy: “Koshki men Buxoriyning koʻksilaridagi  bir tuk boʻlsam edi”, – deb aytganlar.    Muhammad ibn Abu Hotim aytganlar: “Hoshid …

Batafsil

U ARSH UZRA “MUSTAVIY” BOʻLMISH RAHMONDIR

Ahli sunna val jamoa ulamolari, ulugʻ tilshunoslarning ayrimlari, masalan, Subkiy, Ibn Hojib va boshqalar “(U) Arsh uzra “mustaviy” boʻlmish Rahmondir” (Toho surasi, 5-) oyatidagi “istava” lafzi “Arshni egalladi va uni oʻz oʻrnida saqladi” maʼnosida kelgan, deydi. Alloh taolo Oʻzining qudrati bilan maxluqotlarining eng kattasi boʻlmish Arshni pastga tushib ketib, Yerni bosib qolishdan himoya …

Batafsil