MAQOLALAR

Din – arabcha soʻz boʻlib, “eʼtiqodga ehtiyojli har bir insonning talabini qondirishni oʻzida mujassam etuvchi” degan maʼnoni anglatadi. Islom dinining aqidaviy asosi Alloh taologa, paygʻambarlarga, farishtalarga, muqaddas kitoblarga, oxiratga, barcha yaxshilik va yomonlik Yaratganning irodasi bilan boʻlishiga ishonmoqdir. Mutlaq olganda, din ezgulik manbai hisoblanadi. Ammo sof islomiy eʼtiqod notoʻgʻri talqin …

Oʻzbek xalqining uzoq yillik qadriyatlari va anʼanalarini oʻzida aks ettirgan ayrim toʻy, oilaviy tantana, maʼraka va marosimlarni yaqin insonlar, doʻstu birodarlar ishtirokida zoʻr xursandchilik bilan nishonlash anʼanalari mavjud.  Albatta bunday jamoaviy tadbirlar insonlar oʻrtasida hamjihatlikning, qarindoshlar orasida silayi rahimning ziyoda boʻlishiga, jamiyatda ijtimoiy barqarorlikning mustahkamlanishiga xizmat qiladi. Biroq soʻnggi yillarda …

Kim imonning olti ruknini qalbi bilan tasdiqlab, tili bilan iqror boʻlsa, u haqiqiy moʻmindir. Alloh taolo: ﴿أأُولَئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا﴾  “Ana oʻshalar haqiqiy moʻminlardir”[1], degan. Hech bir moʻmin “Inshaalloh, men moʻminman” deyishi joiz emas. Bu xuddi “Inshaalloh (Xudo xohlasa) men tirikman yoki inshaalloh men yosh yigitman”, deyish joiz boʻlmaganiga oʻxshaydi. …

Sadaqai joriya – inson vafotidan keyin ham uzluksiz ajru savobi yetib turadigan ezgu amaldir. Boshqacha aytganda, kishi bu dunyoni tark etganidan keyin ham nomai aʼmoliga savob yozilib turishiga sabab boʻladigan oʻziga xos investitsiya. Sadaqai joriyaning fazilati va ahamiyati koʻplab hadislarda zikr qilingan. عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ …

Chingizxon boshliq Moʻgʻul imperiyasi tarixi jahon xalqlari tarixida ham muhim oʻrin tutadi. Oʻtgan sakkiz asr mobaynida moʻgʻulshunos, nomadolog (koʻch-manchishunos), sharqshunos va tarixchi olimlar diqqat markazida boʻlgan moʻgʻullar tarixining turli jihatlari haqida xorij va mahalliy tadqiqotchilar tomonidan izlanishlar amalga oshirilgan. Shunga qaramasdan, bu davrda mintaqadagi etnik holat, moʻgʻullar qoʻshinining etnik tarkibi …

Islom olamida koʻp asrlardan buyon faoliyat yuritib kelayotgan hanafiy, shofeʼiy, hanbaliy va molikiy mazhablarining haq ekaniga musulmon olimlari ijmo qilgan. Ular mazkur mazhablarning fatvolari Qurʼon va sunnatga tayanishini bir ovozdan tasdiqlagan. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Sizlarga ikki narsani qoldiryapman. Ularni mahkam tutsangiz, hargiz adashmaysiz. Biri Allohning kitobi, ikkinchisi mening sunnatimdir”, …

Insoniyatning paydo boʻlishidan buyon hayotning bir haqiqati sifatida mavjud boʻlgan nogironlik holati ayrim eʼtiqod va jamiyatlarda shaxsning kamchiligi va nuqsoni sifatida qabul qilingan, baʼzi hollarda jamiyatdan izolyatsiya qilinib, nogironning yanada qiyin shart-sharoitlarda hayot kechirishga sabab boʻlgan. Ammo buning aksi oʻlaroq islom dini ham jamiyat hayotida, ham diniy hayot qoidalari doirasida …

Markaziy Osiyo tarixi qadim tarixga ega mintaqa hisoblanadi. Mintaqa tarixiga doir maʼlumotlar yunon-rim, arman, fors, pahlaviy, hind, elam, xitoy, turkiy, baqtriy, arabiy tilli koʻplab manbalarda yetib kelgan. Ushbu manbalarning katta qismi Markaziy Osiyo xalqlari muhitidan tashqarida yoki bir necha asrlar keyin yozilgan. Shu bois, Markaziy Osiyo, xususan, Oʻzbekiston xalqlari tarixini …

(Bir hadis sharhi) Dinimiz inson shaxsiyatini shakllantirishda aqlga tayanish, odamlarga koʻr-koʻrona taqlid qilmaslik, har bir chaqiriqqa ergashib ketavermay mulohaza bilan ish koʻrishni muhim omillardan deb biladi.  عَنْ حُذَيْفَةَ، قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ‏ «‏ لاَ تَكُونُوا إِمَّعَةً تَقُولُونَ إِنْ أَحْسَنَ النَّاسُ أَحْسَنَّا وَإِنْ ظَلَمُوا ظَلَمْنَا وَلَكِنْ وَطِّنُوا …

Xuroson mintaqasidagi asar sohibi boʻlgan mavoliy muhaddislar Ato ibn Abu Muslim (Abdulloh) Xurosoniy, mavlo Muhallab ibn Abu Sufra (vaf. 135/752) Abu Ayyub kunyasiga ega boʻlgan Ato ibn Abu Muslim, Azd qabilasidan Muhallab ibn Abu Sufraning mavlosidir[1]. Asli Xurosonning Balx shahridan[2]. Otasining Abdulloh ismi yonida Maysara ismi bilan ham qayd etilgani …