MAQOLALAR

Soʻnggi yillarda mamlakatimizda yer maydonlaridan oqilona foydalanish, uni muhofaza qilish barobarida oʻzboshimchalik bilan egallab olishga chek qoʻyishga alohida eʼtibor qaratilmoqda. Prezidentimizning 2021 yil 8 iyundagi “Yer munosabatlarida tenglik va shaffoflikni taʼminlash, yerga boʻlgan huquqlarni ishonchli himoya qilish va ularni bozor aktiviga aylantirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi farmoni ushbu yoʻnalishdagi ishlarni yangi bosqichga …

Xalq manfaatlari, millat taraqqiyoti, insoniyat maʼnaviyatiga xizmat qilgan hamma narsaning  umri uzoq boʻladi. Ulardan insoniyatga yetadigan manfaatlar oʻz-oʻzidan ortib boraveradi, kelgusi avlodlar doimo oʻz hayotlarida mayoqdek foydalanadi va dasturulamal vazifasini bajaradi. Mustaqillik davrida, ayniqsa uning soʻnggi yillarida diniy – maʼrifiy soha rivojiga berilayotgan eʼtibor xalqimiz tomonidan chin dildan qabul qilinmoqda. …

Mahmud Zamaxshariyning hadislarda uchraydigan kamyob, qiyin soʻzlarga bagʻishlangan “Al-Foiq fi gʻaribil hadis” – “Gʻarib hadislar haqida ajoyib asar” lugʻati anʼanaviy arab lugʻatnavisligi tarixida yangi, toʻrtinchi arab lugʻatchilik maktabini asoslab bergan[1]. Asarda soʻzlar alifbo tartibida berilib, u maʼnosi izohlanadi va maʼnoni ochuvchi sheʼriy yoki nasriy misollar keltiriladi[2]. Arab tarixchisi Ibn al-Asirning …

(Falsafiy-sinergetik tahlil) Alisher Navoiy ilmiy-maʼnaviy merosini, xususan, Sharq pandnomachiligining noyob durdonalaridan hisoblanmish “Mahbub ul-qulub” asarini sinergetik metodologiya asosida chuqur tadqiq etish, mazmun-mohiyatini keng jamoatchilikka yetkazish, asarning komil insonni tarbiyalashdagi ahamiyatini ochib berish ilmiy jihatdan dolzarb ahamiyat kasb etadi. Uch qismdan iborat mazkur asarning “Har xil foydali maslahatlar va misollar (hikmatlar, …

Hozirgi kunning eng dolzarb va munozarali masalalaridan biri bu, shubhasiz, Alloh taologa jihat va makonning nisbat berilishidir. Ayrim buzuq aqidalar tarafdorlari tomonidan oʻrtaga tashlanayotgan bu mavzu azal-azaldan Alloh taoloni “Lo makon”, yaʼni makonsiz, deb eʼtiqod qilib kelgan musulmonlar orasida katta nizolar kelib chiqishiga sabab boʻlmoqda. Oʻzining aqidaviy tamoyillaridan kelib chiqib, …

Dunyo taraqqiyotining oqimi koʻrsatib turganidek, XXI asr Sharq asri boʻlib bormoqda. Bu fikrni rivojlanish koʻrsatkichlariga koʻra baholovchilar koʻp. Ammo bu asrni uchinchi renessans deb taʼriflovchilar ham yoʻq emas. Bundan koʻrinadiki, Sharq allomalarining tafakkuri samarasi boʻlgan insoniyat yutuqlariga bot-bot murojaat qilinayotgan hozirgi kunlarda fanda ham, tafakkur kengligida ham, falsafiy mushohadada ham …

Qurʼoni karim Alloh taoloning muborak kalomi, Islom diniga oid barcha hukmlarning asosiy manbaidir. Kalomi sharifni yaxshi bilmagan, tushunmagan kishilarning asl hidoyat yoʻlidan, haq yoʻldan chalgʻishi, turli oqim va harakatlarga aldanib qolishi, missionerlar va soxta mazhablar taʼsiriga tushib qolishi oson kechadi. Shuning uchun xalqimizni iloji boricha Qurʼoni karim bilan yaqindan tanishtirish, …

Muhammad ibn Ismoil Buxoriy 250/864 yili Xurosonning Nishopur shahriga kelib, u yerda bir muddat hadisdan taʼlim bergan. Nishopurliklar Imom Buxoriyni yaxshi koʻrgan va kelganidan juda xursand boʻlgan. Imom Buxoriyni kutib olish uchun shahar ulamolari va amirlari hamda oddiy xalq toʻp-toʻp boʻlib koʻchaga chiqqan. Imom Buxoriy fitna sodir boʻlguncha shu yerda …

Vaqt insonga berilgan eng katta neʼmatlardan biridir. Uning bebaholigi haqida koʻp gapiriladi. Lekin uni foydasiz narsalarga sarflab zoye qilish illati azaldan mavjud. Insoniyat boshqa neʼmatlar qatori vaqtni ham isrof qilishga odatlanib qolgan. Hadisda kelganidek, “Ikki neʼmat borki, koʻp odamlar u ikkisidan gʻaflatda qoladi. Ular – sihat-salomatlik va boʻsh vaqtdir” (Imom …

O‘tmishda ilmparvar Xorazm diyoridan ko‘plab olim-u ulamolar, yozuvchi-yu shoirlar, madaniyat va san’at namoyandalari yetishib chiqqan. Shunday buyuk shaxslardan biri mashhur matematik, astronom va geograf Muhammad ibn Muso Xorazmiydir. Uni butun jahonda algebra fani asoschisi sifatida tan olishadi. Matematikaning fan sohasi sifatida yozma tarzda o‘rganilishi va o‘rgatilishi Muhammad Xorazmiy faoliyati bilan …