MAQOLALAR

Yettinchi dars. Mutolaa, takrorlash va munozara odobi Ey oʻgʻlim! Oʻzing uchun yaxshilikni istasang, darsingni yolgʻiz mutolaa qilma. Oʻquvchilar orasidan oʻqishda senga hamrohlik qiladigan, tushunishga yordam beradigan doʻstlar tanlab ol. Biror mavzu ustida bosh qotirib oʻzingcha uni tushungandek boʻlsang, shu bilan kifoyalanib kitobni qoʻlingdan tashlama. Balki, sheriging bilan birga darsni mustahkamlab …

 Hofiz Abu Ahmad Abdulloh ibn Adiy aytganlar: «Bir qancha shayxlardan eshitishimcha, hadis ilmining peshvolari Muhammad ibn Ismoil Buxoriyning Bagʻdodga kelganlarini eshitib, u kishining huzurlariga yigʻilishibdi. Ular imom Buxoriyni sinash uchun yuzta hadisni oʻn kishiga matn va sanadlarini almashtirib, bir sanadni boshqa matnga, matnni esa boshqa sanadga qoʻyib yodlatishgan ekanlar.    …

Qurbon hayiti musulmonlar uchun ikki bayramdan biri (ikkinchisi esa Ramazon hayiti) hisoblanadi. Arafot kuni vuquf (Arofatda turish) tugaganidan keyin shom azoni bilan zulhijja oyining oʻninchi kuniga toʻgʻri keladi. Hojilarning Arofatdagi mavqifda turishi hajning eng muhim manosik (amal)laridandir. Qurbon hayiti Zulhijja oyining oʻn uchinchi kunida tugaydi. Bu bayram Ibrohim alayhissalomning Allohning …

Musulmon kishi har doim oʻzini Alloh taolo qaytargan ishlardan tiyib, buyurgan ishlarni bajarishga harakat qilib yashashi lozim. Bunday amallarga ahd qilmogʻi uni islom dini chegarasida tutib turuvchi omil hisoblanadi. Quyida Imom Buxoriy tomonidan “Sahihul Buxoriy”da keltirilgan ana shunday omillardan biri – moʻminlar bayʼati haqida soʻz yuritamiz: 6705 – 7055 – …

Bir hadis sharhi Silai rahm va yaxshilik islomning goʻzal axloqlaridan boʻlib, uni odamlar qalbiga singdirgan va shu xislat ustida tarbiyalab kelgan. Bu munosabat va ezgulik faqat musulmonlar bilan chegaralanib qolmay, gʻayri musulmonni ham, ayniqsa, qarindoshlik aloqasi borlarni ham qamrab olgan. عَنْ أَسْمَاءَ بِنْتِ أَبِي بَكْرٍ رضى الله عنهما قَالَتْ قَدِمَتْ …

Muhammad ibn Abu Hotim Varroq aytganlar: “Hoshid ibn Ismoil va yana bir kishining: “Abu Abdulloh Buxoriy yigitlik chogʻlari biz bilan birga Basra shayxlarining darslariga qatnardilar. Bir necha kun oʻtsa-da, biror narsa yozmadilar. U kishidan: “Sen biz bilan qatnaysanu, lekin hech narsa yozmaysan, nima qilasan oʻzi?”    deb soʻrardik. Oradan oʻn olti …

Muhammad ibn Abu Hotim aytganlar: “Najm ibn Fuzaylning: “Paygʻambar sollallohu alayhi vasallamni tushimda koʻrdim. U zot goʻyo yurib ketayotgandilar. Muhammad ibn Ismoil u kishining ortlaridan borayotgan edilar. Paygʻambar sollallohu alayhi vasallam oyoqlarini koʻtarayotgan joyga (izlariga) Buxoriy oyoqlarini qoʻyardilar”, – deganlarini eshitdim”.     Muhammad ibn Abu Hotim aytganlar: “Imom Buxoriyning: “Yoshi …

Aqlning vazifasini bilish zarur. Chunki Alloh taolo insonda aqlni behudaga yaratmagan. Alloh taolo: “Batahqiq, quloq, koʻz va qalbning har biri soʻraluvchi narsaga aylandi”[1], degan. Inson ushbu uch narsani nima maqsadda ishlatgani haqida soʻraladi. Yana Alloh taolo: “Ular uchun qalblar bor-u, anglamaydilar. Ular uchun koʻzlar bor-u, koʻrmaydilar. Ular uchun quloqlar bor-u, eshitmaydilar”[2], degan. Bu oyatda …

Bir hadis sharhi Hayot insonga Alloh taolo tomonidan inʼom etilgan ulugʻ neʼmatdir. U chegaralangan boʻlib, maʼlum yillardan iborat. Shu sababli, har bir aql egasi uni chiroyli va mazmunli oʻtkazishi lozim. Aqlli inson bu dunyoga nima uchun kelganini tafakkur qilib, hayotini toʻgʻri yoʻlga qoʻyishga harakat qiladi. Harom amallardan saqlanib, halol va …

Muhammad ibn Abu Hotim aytganlar: “Buxoriyning quyidagi soʻzlarini eshitdim: “Bagʻdodga sakkiz marta bordim. Har borganimda Ahmad ibn Hanbal bilan oʻtirar edim. Oxirgi marta u kishi bilan xayrlashayotganimda: “Ey Abu Abdulloh, ilm va olimlarni tashlab Xurosonga ketasizmi?!” – dedilar. Hozir ham u kishining aytgan soʻzlari yodimda”.    Muhammad ibn Yusuf Buxoriy …