MOTURIDIYLIK

Bugungi kunda Prezidentimiz rahbarligida diniy sohada amalga oshirilayotgan islohotlar natijasida yurtimizdan yetishib chiqqan hamda dunyo ilm-ma’rifati rivojiga bebaho hissa qo‘shgan ko‘plab ulamolarning ilmiy merosini keng tadqiq qilish imkoniyati paydo bo‘ldi. Xususan, Imom Moturidiy va moturidiy allomalarimiz hayoti va ilmiy merosini o‘rganishga ixtisoslashgan Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazining tashkil etilishi natijasida …

Vatanimizning har bir go‘shasidan yuzlab, minglab allomalar yetishib chiqqan. Ularning qoldirgan boy ilmiy-amaliy merosi nafaqat yurtimiz, balki jahon ilm ahllari uchun dasturulamal bo‘lgani ma’lum. Yurtimiz allomalari ilmiy-ma’naviy merosida diniy va dunyoviy bilimlar qatori kalom – aqida ilmiga bag‘ishlangan asarlar ham salmoqli o‘rin egallaydi. Xalqimizning bebaho ma’naviy xazinasi hisoblangan mazkur asarlarni …

14-aprel kuni Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazida Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi va Islom hamkorlik tashkilotining Islom tarixi, san’ati va madaniyatini tadqiq etish markazi (IRCICA) hamkorligida “Chokardiza qabristoni: o‘tmish va bugun” mavzusida xalqaro onlayn ilmiy seminar bo‘lib o‘tdi. Unda markazlar ilmiy xodimlari, yurtimiz va Turkiyadagi ilmiy muassasalarining yetuk olim va …

Insoniyat tarixida oʻz oʻrniga ega boʻlgan buyuk allomalarimizdan biri Imom Abu Mansur Moturidiydir. Ul siymo faqat bir zamonning emas, balki barcha zamonlarning dolzarb va muhim masalalariga asosli hamda qatʼiy javoblarni bera olgan mutafakkir olim. U zotning dunyo ilm-faniga, ayniqsa, aqida ilmiga qoʻshgan hissasi, aql va naqlni uygʻunlashtirishdagi oʻrni haqida zamondoshlari hamda …

Ahli sunna val jamoa aqidasi bayon qilingan diniy adabiyotlarning aksariyatida imon masalasiga qisqacha yoki batafsil toʻxtalib oʻtilganiga guvoh boʻlamiz. Chunki imon masalasi – bu insonning joni, moli, or-nomusi, qoʻyingki, dunyo va oxirati bilan bogʻliq hassos masaladir. Buyuk ajdodimiz, ahli sunna val jamoaning ikki qutbidan biri sanalmish Imom Moturidiy rahimahulloh ham …

Allomaning toʻliq ismi Abu Mansur Muhammad ibn Muhammad ibn Mahmud Hanafiy Moturidiy Samarqandiydir. Baʼzi tarixchilar Imom Moturidiyning nasabini sahobiy Abu Ayyub Ansoriy roziyallohu anhuga bogʻlaydi. Shu sababli unga “Ansoriy” nisbatini ham beradi. Imom Moturidiy Samarqandning Motrid qishlogʻida dunyoga kelgan. Tarixiy manbalarda tugʻilgan yili haqida qatʼiy maʼlumot yoʻq, taqribiy yoki taxminiy …

Davlatimiz rahbari tomonidan qabul qilingan “Imom Moturidiy tavalludining 1155-yilligini keng nishonlash toʻgʻrisida”gi Prezident qarori juda katta va beqiyos ilmiy meros qoldirib ketgan alloma ajdodimizning taʼlimotiga yana bir karra teran ilmiy nigoh tashlashga sabab boʻldi. Abu Mansur Moturidiy hayoti davomida Samarqanddan chiqmay, shogirdlariga musulmon ilohiyotining sir-asrorlarini, xususan, hanafiy mazhabining asl mazmun-mohiyatini, …

Chokardiza qabriston boʻlib shakllanishidan oldin mashhur olim Abu Isʼhoq Ibrohim ibn Shammos Samarqandiyning bogʻi[1] boʻlib, keyinchalik undan Xoja Abu Lays Samarqandiyning qoʻliga oʻtgan[2]. Bogʻning oʻzi shahar devorining tashqarisida, Samarqandni qoʻriqlaydigan qalʼacha yonida barpo etilgani bois shu nom bilan atalgan. “Madinai munavvaradagi Baqiʼ va Makkai mukarramadagi Muallo qabristonlarini aytmaganda, Chokardizadan buzurgroq …