ALLOMALAR

Muhaddislar imomi, hadis ilmida moʻminlarning amiri, hofiz, faqih, muarrix va mutafakkirning toʻliq ismi sharifi – Abu Abdulloh Muhammad ibn Ismoil ibn Ibrohim ibn Mugʻiyra ibn Bardazbeh Juʼfiy. Imom Buxoriy 194/810 yil 21 iyulda (shavvol oyining 13-kunida juma namozidan keyin) Buxoroda tavallud topgan. Allomaning ismi Muhammad, kunyasi Abu Abdulloh, nasabi Muhammad ibn …

Mavlono Alouddin usmoniylar saltanatida ham dunyoviy, ham diniy ilmlarni rivojlantiruvchi maʼrifiy markaz tashkil etishga kirishadi. Samarqandda egallagan bilimlari va tajribasiga tayangan holda shogirdlarga ilm oʻrgata boshlaydi. Uning madrasasida ilmning turli sohalarini rivojlantirishga keng yoʻl ochiladi. U kezlari Istanbulda matematika va astronomiyani Ali Qushchidek mukammal biladigan olimlar kam edi. Shu sababli …

Mavlono Alouddin Ali ibn Muhammad Ali-Qushchi Samarqandiy (1403-1474) nafaqat Ulugʻbek akademiyasining kenja vakili, Mirzo Ulugʻbek (1394-1449)ning sevimli shogirdi, balki mazkur ilm dargohi yutuqlarini Yevropa va butun jahonga yoygan mutafakkirdir. Ali Qushchi – ikkinchi Sharq renessansining yetuk matematik va astronom olimi, oʻz davrining Batlimusi (Sharq Ptolomeyi)[1] degan yuksak unvonga sazovor boʻlgan yirik …

Xorazmshohlar saroyidagi fozillar uyida tabobat ilmi bilan shugʻullangan olimlardan biri Abu Ibrohim Ismoil ibn Hasan Jurjoniydir. U 1045 yilda Jurjon (Kaspiy dengizi janubida joylashgan shahar)da tavallud topgan. Jurjoniy 1111 yilda Xorazmshohlar poytaxti Gurganjga koʻchib to umrining oxirigacha shu yerda yashagan. Xorazmshohlar saroyida shifokor tabib boʻlib ishlash bilan birga saroy qoshidagi …

(vaf.286/899) Alloma Xurosonning Marvarroʻz va Hirot orasidagi Bagʻshoʻr (Bagʻ) shahrida tugʻilgan va shu yerning nomi bilan Bagʻoviy nisbasini olgan. Toʻliq ismi Abu Hasan Ali ibn Abdulaziz Marzubon Bagʻoviy. U dastlab  Bagʻshoʻr shahridagi ulamolardan,  keyinchalik Basra, Bagʻdod, Shom kabi oʻlkalardagi mashhur muhaddislardan tahsil olgan. Ali ibn Abdulaziz Bagʻoviy ilm talabidagi safarlaridan …

Ali ibn Hajar xurosonlik uch buyuk muhaddis imomlardan biri boʻlib, 771 yil Xurosonda tavallud topgan. Uning toʻliq ismi Abulhasan Ali ibn Hajar ibn Iyas Saʼdiy Marvaziy. Dastlabki taʼlimni otasi Hajar ibn Iyas va marvlik allomalardan oladi. Soʻng Hijoz, Iroq, Damashq, Kufa, Bagʻdod kabi oʻlka, mamlakat, va shaharlarga borib, tahsilini davom …

(vaf.543/1149) Buxoriy nisbasi bilan tarixda qolgan shaxslardan biri shoir Amiq Buxoriydir. Allomaning toʻliq ismi Abu Najib Shihobiddin Amiq Buxoriy. U dastlabki ilmni Buxorodagi ulamolardan tahsil olgan. Falsafa, matematika, astronomiya va adabiyotning yetuk bilimdoni boʻlgan. Amiq Buxoriy 1068 yil Samarqandga boradi. Nuktadon shoir bu yerda Qoraxoniy xonlaridan Hizrxon (1080-1081 y) saroyida …

Mufassir, faqih, muhaddis (vaf. 317/929) Alloma Abulqosim Bagʻoviy 829 yili Bagʻdod shahrida tugʻilgan boʻlib, uning toʻliq ismi Abulqosim Abdulloh ibn Muhammad ibn Abdulaziz Bagʻoviy. Abulqosim Bagʻoviyning yoshligi bobosi Ahmad ibn Maniʼ va amakisi Ali ibn Abdulaziz Bagʻoviylarning ilmiy majlislarida oʻtgan. Bobosi shogirdlariga hadis ilmidan dars oʻtgan paytida u ham dastlabki …

hadis va faqih alloma (vaf.425/1034) Abu Bakr Barqoniy 948 yil Xorazm yaqinida joylashgan Barqon shahrida tugʻilgan. Allomaning toʻliq ismi Abu Bakr Ahmad ibn Muhammad ibn Ahmad ibn Xorazmiy Barqoniy. U dastlab taʼlimni shahridagi olimlardan olgan. Hadis ilmiga ishtiyoqi yuqori boʻlgan alloma Bagʻdod, Jurjon, Hirot, Isfara, Nishopur, Marv, Damashq, va Misr …

Xurosonlik hadis hofizi (vaf. 244/858) Ahmad ibn Maniʼ Xurosonning Bagʻshoʻr shahridan boʻlib, Bagʻoviy nisbati bilan mashhur boʻlgan. Allomaning toʻliq ismi Abu Jaʼfar Ahmad ibn Maniʼ ibn Abdurahmon Bagʻoviy. U mashhur mufassir va muhaddis alloma Abulqosim Abdullohning ona tomondan bobosi boʻlgan. Ahmad ibn Maniʼ dastlabki taʼlimni Xurosondagi Soʻfyon ibn Uyayna, Abu …