MAQOLALAR

Muqaddas manbalarda kishi niyatining xolis va amalining xayrli boʻlishi haqida qaygʻurmogʻi lozimligi taʼkidlanadi. Paygʻambar sollallohu alayhi vasallam: “Albatta, amallar niyatlarga bogʻliqdir”, deganlar. (Imom Buxoriy rivoyati) Chunki kishi niyat bilan oʻz hojati uchun qiladigan har bir amalini ibodat darajasiga koʻtaradi. Amallar bir xil boʻlsa-da, niyatga qarab turli natijalar beradi. Shuning uchun islomda har bir …

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ummat uchun vafot etgan kishini dafn qilish tartibi borasida buyuk bir namunani sunnat qilib qoldirdilar. Bu anʼana hozirgacha oʻzgarmasdan davom etib kelmoqda. Bunga koʻra, mayyit (vafot etgan kishi) janoza oʻqish uchun keltirilganda imom: “Dunyodan oʻtgan marhum holi hayotda bilib-bilmay birortamizning koʻnglimizni ogʻritgan boʻlsa, hamma rozimi?” deb …

Bir hadis sharhi Inson boshqalar bilan muomalada samimiy, ochiqkoʻngil boʻlishi kerak. Bu rishtalar muctahkamligi va jamiyat birdamligining muhim omilidir. Uning ziddi boʻlgan ikkiyuzlamachilik, munofiqlik odamlar orasini buzadigan, jamiyatda parokandalik paydo qiladigan, insonlarning bir-biriga ishonchini yoʻqotadigan razil illatlardir. عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم قَالَ: »آيَةُ المُنافِقِ ثَلاثٌ: …

Bir hadis sharhi Paygʻambarimiz sollallohu alayhi vasallam yomon axloqdan saqlanishga buyurganlari kabi, chiroyli xulqqa ega boʻlish uchun harakat qilishga chaqirganlar.    عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّه صلى الله عليه وسلم خَصْلَتَانِ لاَ تَجْتَمِعَانِ فِي مُنَافِقٍ حُسْنُ سَمْتٍ وَلاَ فِقْهٌ فِي الدِّينِ Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh …

Saudiya Arabistonining Madina shahrida joylashgan Masjidun nabaviya kutubxonasi 1933 yilda Podshoh Abduaziz Saud tashabbusi bilan tashkil qilingan[1]. Unda islom ilmlari rivojiga ulkan hissa qoʻshgan allomalarning turli sohalarga oid asarlari va tarixiy hujjatlar saqlanadi. Mazkur kutubxonada “Sahihul Buxoriy”ning yigirmadan ziyod qoʻlyozma va toshbosma nusxasi ham bor. Quyida shu nusxalardan biri, kutubxona …

Toʻrtinchi dars. Ota-onaning haqlari Ey oʻgʻlim! Qanchalik ota-onang xizmatida boʻlib mashaqqat cheksang-da, ularning senda haqlari juda koʻpligini doim yodingda tut. ﴿فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُلْ لَهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا﴾ ﴿وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُلْ رَبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا﴾ “(Ey inson!) Agar ularning biri yoki ikkisi huzuringda keksalik …

Bir hadis sharhi Darhaqiqat, ilm Alloh taoloning bandalariga bergan eng goʻzal atosi, bebaho neʼmati lutfu-marhamatidir. Zero, uning sababidan inson Allohni, uning Rasulini, halol-haromni, bu dunyoga nima maqsadda kelganini anglaydi. Natijada hayoti davomida Uning roziligini istab ish yuritadi. Dunyoning taraqqiy etishi, insoniyat farovon hayot kechirishining negizida ham ilm yotadi. Muqaddas islom …

Jamiyatdagi illatlarni bartaraf etishning yoʻllaridan biri musulmonlar jamoasi yaxshilikka buyurish va yomonlikdan qaytarish ishlarida hamohang boʻlishlari lozim. Alloh taolo: [وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ] “Sizlardan yaxshilikka daʼvat etadigan, amri maʼruf va nahyi munkar ishlarini olib boradigan (bir) ummat boʻlsin! Aynan ular (oxiratda) najot topuvchilardir”[1], deydi. Imom …

Bir hadis sharhi Imom Buxoriyning “Sahihul Buxoriy” toʻplamida kelgan hadislar hayotning barcha jabhalarini qamrab oladi. Shulardan biri ota-onaga yaxshilik qilish haqidagi hadislardir. Ulamolar shunday hadisi shariflardan birini qanday sharhlaganini va unda bayon etilgan odob-axloqqa oid masalalarni koʻrib chiqsak. Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Bir kishi Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning …

Imom Buxoriy rahmatullohi alayhning “Al-Jomeʼ as-Sahih” asari nusxalari Dunyoning turli mamlakatlari kutubxonalarida saqlanmoqda. Jumladan, AQSHning Michigan kutubxonasida ushbu asarning “Vahiyning boshlanishi” bobidan “Sahobalarning fazilati” bobidagi 3758-hadisgacha boʻlgan qismi nusxasi saqlanib kelayotganini avvalgi maqolamizda bayon qilgan edik. Navbatdagi noyob nusxa “Vahiyning boshlanish kitobi” bobidagi 1-hadisdan boshlanib, “Duolar kitobi” bobidagi 7563-hadis bilan nihoyalangan. …