MAQOLALAR

Bugun buyuk hadisshunos Imom Buxoriy tavallud topgan kun. Sahih hadislar yaratgan muhaddis-olim 810 yil 19 iyul (ayrim manbalarda 20 iyul) kuni Buxoroda tavallud topgan. Butun umrini ilm-maʼrifatga baxsh etgan va hayotini asosan ilm maqsadidagi safarlarda oʻtkazgan. Uning shoh asari boʻlmish “Sahihul Buxoriy” insoniyat tomonidan yaratilgan kitoblar orasida birinchi, Allohning Kalomidan …

Bir hadis sharhi Islom shariati doimo din, jon, mol-mulk, nomus va aqlni himoya qilib kelgan. Bularning birortasini buzgan kimsaga dunyoda ham, oxiratda ham jazo borligi taʼkidlanadi. Jumladan, odamlarni haqorat qilish, shaʼnini yerga urish, soʻkish va yomon soʻzlar bilan ayblashdek har qanday yomonlikni qoralaydi. عَنْ أَبِى ذَرٍّ رضى الله عنه أَنَّهُ …

Abu Ali Solih ibn Muhammad Jazara aytganlar: “Muhammad ibn Ismoil Bagʻdodda ilm darsida oʻtirardilar. Men u kishidan hadis yozib olardim. U kishining majlislarida yigirma mingdan ortiq odam toʻplanardi”.    Xatib aytganlar: “Zargar Abbos ibn Fazl Roziydan: “Abu Zurʼa afzalmi yoki Muhammad ibn Ismoil?” – deb soʻraldi. Abbos: “Men Muhammad ibn …

Abu Bakr Muhammad ibn Isʼhoq ibn Xuzayma: “Osmon gumbazi ostida Paygʻambar sollallohu alayhi vasallam hadislarini Buxoriydek biladigan va yod olgan kishi yoʻq”.    Hokim aytganlar: “Hofiz Muhammad ibn Yaʼqubdan eshitdim. U kishi otalarining: “Muslim ibn Hajjojning Buxoriy oldida yosh bola kabi oʻtirib savol berayotganlarini koʻrganman”, – deganlarini eshitganlar”.    Hokim …

Oʻninchi dars. Ovqatlanish odobi.   Ey oʻgʻlim! Qaddi-qomating sogʻlom holda hayot kechirmoqchi boʻlsang, ovqat ustiga ovqat yemagin. Qorning och qolsa taomlan. Yeganingda zinhor qorningni toʻldirma. Zero, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Odam bolasi qornidan koʻra yomonroq idishni toʻldirmaydi”[1], deganlar. Ey oʻgʻlim! Ovqatlanishga kirishmoqchi boʻlsang, avvalo qoʻlingni yaxshilab yuv. Soʻng “Bismillah”ni ayt. Taomni …

 “Izimizdan tarbiyali farzand qoldiraylikki, ortimizdan faqat savob yetib borsin, yomonlik bormasin”, degan ajdodlarimizning oʻgitlari bejiz emas. Islomda tarbiya vojibdir. Tarbiya esa faqat taʼsir, tartib, taftish emas, balki ilohiy amaldir. Shuningdek, tarbiya farzandni doim nazoratga olish, kuzatib borish ham deganidir.  Alloh taolo Qurʼoni karimda bunday marhamat qiladi: “Hamd olamlarning Robbi – …

Imom Buxoriy tavalludining 1250 yilligiga  Imom Buxoriy 810 (194) yil 20 iyul kuni Buxoroda tavallud topgan. Butun umrini ilm-maʼrifatga baxsh etgan va hayotini asosan ilm maqsadidagi safarlarda oʻtkazgan. Uning shoh asari boʻlmish “Sahihul Buxoriy” insoniyat tomonidan yaratilgan kitoblar orasida birinchi, Allohning Kalomidan keyin ikkinchi islomiy manba sifatida eʼtirof etilgan. Alloma …

Qutayba: “Agar Buxoriy sahobalar orasida boʻlganlarida, bir moʻjiza boʻlardi”, – deganlar.    Muhammad ibn Yusuf Hamadoniy aytganlar: “Biz Qutayba ibn Saʼidning huzurlarida edik. Abu Yaʼqub Shaʼroniy degan bir odam kelib, u kishidan Muhammad ibn Ismoil Buxoriy haqlarida soʻradi. Shunda Qutayba boshlarini egdilar. Keyin baland koʻtarib: “Ey eshitayotganlar, hadis va fiqh …

Bugungi globallashuv davrida baʼzi bir davlatlar dunyoga hukmronlik davosi bilan tinchlik-osoyishtalikka, kishilik tamadduni rivojiga jiddiy xavf solmoqda. Insoniyat yangi ming yillikka oʻzlikni anglashning yalpi inqirozi sharoitida kirib, nafaqat tabiatni, atrof-muhitni, balki oʻz-oʻzini, umumbashariy qadriyatlar olamini vayron qilmoqda. Ayrimlar oliy qadriyat deb bilayotgan foyda va manfaat maʼnaviyat xazinasidan adolat, mehr-oqibat, rahm-shafqat, …

Bir hadis sharhi Islom barcha amallarda oʻrtacha boʻlishni targʻib qiladi. Kishi biror bir ibodatni ado etish asnosida unga chuqur ketib qolsa, oʻzini ham boshqani ham adashtirib yuborishi mumkin. Shu sababli barcha amr va qaytarishlarda insonning holatiga ham qaraladi. Xususan, bemorga bir qancha yengilliklar beriladi. Haq taolo bunday deydi: “Alloh hech bir …