MAQOLALAR

Zamonamizda yer yuzida fasod tarqatuvchi, hamma joyga fitna sochib yuradigan, moʻminlar orasida ixtilof chiqarib ittifoqlarga rahna soladigan, odamlarning ibodatlariga, eʼtiqodlariga, amallariga asossiz soʻzlar bilan taʼna qiladigan talfiqchi bemazhab kimsalar ijtimoiy tarmoqda fitnalarini goh u shaklda, goh bu shaklda koʻrsatib turibdi. Ularning navbatdagi yangi fitnasi vitr namozidagi Qunut duosi borasida boʻldi. …

“Rafʼul yadayn” qilish yoki qilmaslik masalasida toʻxtaladigan boʻlsak, bu amal zavoid amallar toifasiga kirib, hukmi ixtiloflidir. Bu ixtilofni fitnaga aylantirish yoki uning orqasidan musulmonlarning orasiga tafriqa solish sogʻlom fikrli olim kishiga xos boʻlmagan ishdir. Bir musulmon ikkinchisining amalini fiqhiy ixtilof masalasida malomat qilish toʻgʻri emas. Ixtilofga sabab boʻlgan fiqhiy masaladagi …

Ijtimoiy tarmoqlarda soxta diniy arbob Sodiq Samarqandiy diniy erkinlik va vijdon erkinligi kabi huquqiy va islomiy tushunchalarni oʻz maqsad va manfaatlariga burib, notoʻgʻri talqin qilayotganini guvohi boʻldik. “Vijdon erkinligi” masalasini musulmonlarning ichki fiqhiy ixtiloflariga bogʻlab, jamiyatda notoʻgʻri tasavvur uygʻotishga harakat qilmoqda. Uning maʼruzalarida vijdon erkinligining haqiqiy mohiyati buzib koʻrsatilgan va …

Samarqand tarixi xorijiy mamlakatlar tarixshunosligida ham o‘rganilgan. G‘arb va Sharq tarixchi olimlari va sayohatchilari Samarqandning XIX asr ikkinchi yarmi – XX asr boshlaridagi ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy taraqqiyotiga oid maʼlumotlarni keltirgan. Samarqandning Rossiya imperiyasi bosqini davri tarixi G‘arbiy Yevropa tarixshunosligida ham tasniflangan. Shu sababdan, hozirgi kunda ushbu masalani chuqur tadqiq etish …

Hanafiy mazhabi olimlari roviyning xabarini qabul qilish uchun unda toʻrtta: oqillik, zehni yaxshi boʻlishi, musulmonligi va adolatlilik sifatlari topilishini shart qilib qoʻygan. Bu toʻrt sifat muhaddislar aytgan ikki shart: adolat va zehni yaxshi boʻlishiga borib taqaladi. Muhaddislarga koʻra, zehni zoʻr boʻlishni xuddi musulmon boʻlmagan kishidan din borasida adolatni talab qilib …

Zahabiyning “Siyar A’lomi an-Nubala” va Xoyruddin Zarkaliyning “Qomus tarojimi li ashhari ar-rijal” asarlari islomiy ilm-fan tarixida muhim o‘rin tutgan shaxslarning tarjimai holi va ilmiy merosi haqida batafsil ma’lumot beradi. Zahabiy o‘z asarida Qur’oni karim qiroatlariga asos solgan imomlar hayoti, ilmiy faoliyati va ularning shogirdlari haqida ma’lumotlarni keltiradi. Xoyruddin Zarkaliy esa, …

Rasululloh vido hajin ado etar chogʻida Butun ummat yakdil boʻlib Arafotda edilar. Shunda Alloh Habibiga yana  vahiy yubordi, Nabiyyulloh bosh  koʻtarib, xaloyiqqa dedilar:   Rabbim aytdi: «Diningizni bugun qildim mukammal, Neʼmatimni sizlar uchun etdim tugal, batamom. Va sizlarga din oʻlaroq Islomga rozi boʻldim», Bu oyatni eshitarkan, ummat boʻldi shod-xurram.   …

Falsafiy-irfoniy qarashlarning muhim aspekti boʻlib xizmat qiluvchi, tasavvuf-soʻfiylikning oʻziga xosligiga, maʼlum maʼnoda, shaxsning yuksak axloq egasi boʻlishiga va komillikka xos sifatlar bilan bezanishiga undovchi “dastur” sifatida qaraladi. “Soʻfizm Oʻrta asrlar jamoasida maxsus ijtimoiy-mafkuraviy va ontologik xususiyatga ega oʻzigagina xos nazariy tizim boʻlgani uchun, keyingi oʻn yilliklarda sharqshunos, islomshunos, faylasuf, adabiyotshunos …

Turkiston jadidlik harakatining asoschisi, taraqqiyparvar ulamo  Mahmudxoʻja Behbudiy 44-yil umr koʻrgan boʻlsa-da, shu qisqa umri davomida ijtimoiy-siyosiy, diniy faoliyati bilan Turkiston tarixida muhim iz qoldirdi. Uning 200 dan ortiq  maqolalari, darslik va asarlari hozirgi kunga qadar oʻz dolzarbligini yoʻqotmay kelmoqda. Shu kunga qadar Behbudiyning koʻproq ijtimoiy-maʼrifiy, siyosiy faoliyati va qarashlari …

Soʻnggi yillarda mamlakatimizda islom tarixida katta iz qoldirgan ajdodlarimizning ilmiy merosini oʻrganish yangi bosqichga kirdi. Jumladan, hadis ilmi sohasidagi buyuk olim Abu Iso Termiziy haqidagi tadqiqotlarni qoʻllab-quvvatlash boʻyicha amalga oshirilayotgan ishlar alohida eʼtiborga sazovor. Davlatimiz rahbarining “Imom Termiziy tavalludining 1200-yilligini keng nishonlash toʻgʻrisida”gi qarorida[1] bu yoʻnalishda tadqiqotchilar oldidagi yangi vazifalar …