Home / МАҚОЛАЛАР / САБР – ИЙМОН КАЛИТИ

САБР – ИЙМОН КАЛИТИ

Ҳар бир комил  инсон сабр-тоқатли ва дунё имтиҳонлари олдида матонатли бўлишга интилиб яшайди. Инсониятга шодлик ва қайғу ёнма-ён келишини англаб яшаган ҳар бир шахс, доимо олдида келажак имтиҳонларда тайёр туради.

Қуръони каримнинг Бақара сураси 155-оятида: “Албатта, биз сизларни бир оз қўрқинч ва очлик билан, мол-мулкка, жонга ва меваларга нуқсон етказиш билан синаймиз. Ва сабрлиларга башорат бер[1]” – деб  марҳамат қилган. Шу аснода синовларга ғам чекмасдан келажак ютуқларига интилиш  лозимдир.

У зот алайҳиссалом дедилар: “Аллоҳ бирор бандани яхши кўрадиган бўлса, уни чораси йўқ мусибат билан имтиҳон қилади. Агар банда уларга сабр қилса, уни ихтиёр қилади. Агар у рози бўлса, Аллоҳ уни Ўзи танлаб олган бандалардан бири қилиб қўяди”[2].

Боболаримиз ҳикматларида сабр масаласида қуйидаги маълумотлар шоҳиди бўламиз:

“Шошиб қилма ишни, сукут қил-сабр,

Шоша қилган ишлар охири жабр

Жами ишда шошма, босиб тут ўзинг,

Сабрли қўлини қилар бег давр[3]” деб бежиз қайд этилмаган.

Мол-дунё ва мансаб келганида ҳаддидан ошиш мумкин бўлмаганидек, мусийбат етганда ҳам сабрли бўлиш керак.

          Қуръони каримнинг Бақара сураси 45-оятида: “Сабр ва намоз ила ёрдам сўранг. Ва албатта, у нафси синиқлардан бошқаларга жуда катта ишдир[4]”-деб  марҳамат қилган.

Бу билан сабр- қилиш шарт экан деб ҳаракатсиз кутиш эмас, балки машаққатларни енгиш ва ечим излаш ҳам лозимдир.

У зот алайҳиссалом дедилар: “Сабр тўрт хилдир. Фарзларга (яъни, зиммасига фарз қилинган амалларни бажаришликда) сабр қилмоқ, мусибатга сабр қилмоқ, одамларнинг озорларига сабр қилмоқ ва фақирликка сабр қилмоқ. Бас, фарзларга сабр қилмоқ – тавфиқ, мусибатга сабр қилмоқ – савоб, одамларнинг озорларига сабр қилмоқ – муҳаббат ва фақирликка сабр қилмоқ – Аллоҳ таолонинг розилигидир”[5].

          Хуллас, иймони мустаҳкам, ақли расо шахс сабр ила адолат йўлида ўз ҳаракатини давом эттирса ҳар қандай тўсиқларни забт этиши аниқ.

Сухроб Эргашев
Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот
маркази  музей илмий ходими
 
[1] “Қуръони карим ва ўзбек тилидаги маънолар таржимаси” Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф. www.islom.uz  37-бетлар
[2] Олимхон Исахон ўғли “Имом Жалолиддин Суютийнинг Лубобу-л-ҳадис” китоби шарҳи 189-бет
[3] Юсуф Хос Ҳожиб “Қутадғу билиг” Т-1971 й. 13-бет
[4] “Қуръони карим ва ўзбек тилидаги маънолар таржимаси” Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф. www.islom.uz  12-бет
[5] Олимхон Исахон ўғли “Имом Жалолиддин Суютийнинг Лубобу-л-ҳадис” китоби шарҳи 191-бет

Check Also

ХIХ АСР ОХИРИ ВА ХХ АСР БОШЛАРИДАГИ САМАРҚАНД МАЪРИФАТПАРВАРЛИК АДАБИЁТИ НАМОЯНДАЛАРИДАН БИРИ САБРИЙ МУФТАҚИРИЙ МЕРОСИ

Сабрий нақшбандия тариқати вориси, ХХ аср бошлари адабий жараёнига ўзига хос ҳисса қўшган, шоир, шайх …